Burma Rivers Network
Environmental Impact Study on Hydropower Development of
Irrawaddy River: An Analysis from Burma Rivers Network
ျမန္မာ့ျမစ္မ်ား ကြန္ယက္
ဧရာဝတီျမစ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုုက္မႈကိုုေလ့လာျခင္း
(ျမန္မာ့ျမစ္မ်ား ကြန္ယက္၏ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္)
What was the study?
A 945-page preliminary biological assessment of seven planned dams on the Irrawaddy, N’Mai and Mali rivers in Kachin State, Burma collected baseline information on the biodiversity of flora and fauna in the catchment area of the dams over a period of 5 months from January to May 2009.
ဘာကိုုေလ့လာတာလဲ? (ေလ့လာခ်က္)
ျမန္မာျပည္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဧရာဝတီျမစ္ရဲ႕ ေမခ ေမလိခ ျမစ္ဆံုုမွာ အႀကီးစား ေရကာတာ ၇ ခုု ေဆာက္ လုုပ္ေနေရး နဲ႔ပတ္သက္ျပီး စာမ်က္နွာ ၉၄၅ မ်က္နွာရွိတဲ့ ဇီဝေဗဒ ပမာဏ သံုုးသပ္ ေလ့လာ ခ်က္ တရပ္ကိုု ၂၀၀၉ ခုုနွစ္ ဇန္နဝါရီလမွာ ေမလ အထိ ၅ လၾကာ ျပဳလုုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္က ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ဖိုု႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနီးဝန္းက်င္ တဝိုုက္ရဲ႕ သစ္ပင္ပန္းမန္မ်ားနဲ႔ သားငွက္မ်ားရဲ႕ ဇီဝမ်ိဳးကြဲမ်ားဆိုုင္ရာ ျပကတိ အေျခအေန ကိုု သံုုးသပ္ဖိုု႔ ကနဦး စစ္တမ္းေကာက္ယူတာ ျဖစ္ပါတယ္။
Who was involved?
All expenses of the study were funded by China Power Investment Corporation. A team of 80 scientists from Burma (from the Biodiversity and Nature Conservation Association) and others from the Changjiang Institute of Surveying, Planning, Design, and Research (CISPDR) of China conducted the study.
ေလ့လာခ်က္ထဲမွာ ဘယ္သူေတြပါဝင္သလဲ? (ပါဝင္သူမ်ား)
ေလ့လာခ်က္ တခုုလံုုး ရဲ႕ကုုန္က်စရိတ္ေတြကိုု တရုုတ္စြမ္းအင္ရင္နွီးျမဳပ္နွံေရးကုုမၺဏီ ေကာ္ပိုု ေရးရွင္းက အကုုန္အက်ခံျပီးေတာ့ အဖြဲ႕ဝင္ ၈၀ ပါဝင္တဲ့ သိပၺံပညာရွင္မ်ား နဲ႔ ျပဳလုုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေလ့လာေရး အဖြဲ႕ထဲမွာ ျမန္မာျပည္ဘက္က ဇီဝမ်ိဳးကြဲမ်ားနွင့္ သဘာဝေရးရာ ထိန္းသိမ္းမႈအဖြဲ႕ က ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တရုုတ္ျပည္ ခ်န္က်င္း တကၠသိုုလ္ စစ္တမ္းေကာက္ယူေရး၊ စီမံကိန္းေရးဆြဲ ေရး၊ ဒီဇိုုင္း နဲ႔ သုုေတသနက ပညာရွင္ေတြပါဝင္ၾကပါတယ္။
What does it say?
ေလ့လာခ်က္က ဘာကိုုေျပာသလဲ? (ေတြ႔ရွိခ်က္)
The Myitsone dam should not be built:
“With experts, find an alternative option to avoid construction of Mytisone dam at the confluence.” (p. 25)
ျမစ္ဆံုုေရကာတာကိုု ေဆာက္လုုပ္ရန္ မသင့္ျခင္း
“ကြ်မ္းက်င္ရာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုုင္ပင္ျပီး ျမစ္ဆံုုေဒသမွာ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္မႈ အတြက္ အစားထိုုးနိုုင္မယ့္ နည္းလမ္းမ်ားရွာေဖြရန္” (စာ -၂၅)
“If Myanmar and Chinese sides were really concerned about environmental issues and aimed at sustainable development of the country, there is no need for such a big dam to be constructed at the confluence of the Ayeyawady River. Instead two smaller dams could be built above Myitsone to produce nearly the same amount of electricity. Hence respecting the Kachin cultural values which surpass any amount of the overall construction costs.” (p. 40)
“တရုုတ္ နွင့္ ျမန္မာ နွစ္ဘက္စလံုုးမွ တိုုင္းျပည္၏ သဘာဝပန္းဝန္းက်င္ နွင့္ ဖြံျဖိဳးေရးဆိုုင္ရာ ေရရွည္တည္တ့ံခိုုင္ျမဲေရး ကိုု အမွန္တကယ္ လိုုလားပါလွ်င္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုုေဒသတြင္ ထိုုမွ်ႀကီးမားေသာ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ရန္ မလိုုအပ္ဘဲ ျမစ္ဆံုု အထက္ပိုုင္းေဒသတြင္ အနည္းငယ္ ပိုုေသးေသာ ေရကာတာ နွစ္ခုု ေဆာက္လုုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရာထားမႈနီးပါး တူညီ ေသာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ကိုု ထုုတ္လုုပ္နိုုင္ေပမည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ကခ်င္တိုု႔၏ ရိုုးရာ ဓေလ့ကိုု ေစာင့္ေရွာက္နိုုင္မည့္အျပင္ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ေရး ဆိုုင္ရာ ကုုန္က်မႈစရိတ္ အစုုစုု ကိုုလဲ ေလ်ာ့ခ်နိုုင္ေပမည္။” (စာ - ၄၀)
“The construction of the dam on the Irrawaddy should be avoided due to the changes in downriver hydrology which may affect navigation, riverine ecosystem and delta ecosystem and will lead to negative impacts on the economy.” (p. 227)
“ျမစ္ေအာက္ပိုုင္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ေဗဒဆိုုင္ရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ ျမစ္ေၾကာင္းစီးဆင္းမႈ (navigation) ကိုုထိခိုုက္နိုုင္ျခင္း၊ ျမစ္ေၾကာင္းမ်ား၏ ေဂဟစနစ္ နွင့္ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚ ေဂဟစနစ္ တိုု႔အေပၚအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရးဆိုုင္ရာ ထိခိုုက္မႈမ်ား ရွိလာနိုုင္ျခင္းတိုု႔ ေၾကာင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုု တြင္ ေရကာတာ မေဆာက္လုုပ္သင့္ေပ။” (စာ - ၂၂၇)
The dams will have severe negative impacts, including on livelihoods, public health and safety:
“On account of construction of a cascade of dams in Kachin State there will be severe negative impacts on livelihoods and habitations of grassroots people of the region; disappearance of some wild rice varieties and their ancestors; disappearance and forever loss of the cultural heartland of Kachin people...” (p. 21)
ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ျခင္းေၾကာင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုုပ္ငန္းမ်ား၊ လူထုု က်န္းမာ ေရး နွင့္ လံုုျခံဳေရး အပါအဝင္ ျပင္းထန္ဆိုုးဝါးေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာနိုုင္ ျခင္း
“ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေရကာတာမ်ား အဆင့္ဆင့္ ေဆာက္လုုပ္ထားျခင္းေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ရွိ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုုပ္ငန္းမ်ား နွင့္ လက္လုုပ္လက္စား ရပ္သူရြာသားတိုု႔၏ က်င္လည္ ရာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္တိုု႔ အေပၚတြင္ အနႈတ္လကၡဏာ ရလဒ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစနိုုင္ျခင္း၊ ဆန္ၾကမ္းမ်ိဳးကြဲမ်ားနွင့္ ၄င္းတိုု႔ရဲ႕ မ်ိဳးႏြယ္တူမ်ား မ်ိဳးတံုုးေပ်ာက္ဆံုုးျခင္း၊ ကခ်င္လူမ်ိဳးတိုု႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈဘူမိနက္သန္ ထာဝရပ်က္သုုန္းေပ်ာက္ကြယ္ျခင္း….” (စာ - ၂၁)
The dams will threaten biodiversity:
“Ecoregions which are nationally important, regionally significant and globally outstanding will be directly affected by clearing and logging of the inundation areas and construction activities for a series of dams in Kachin State….Of particular concern are the loss and fragmentation of key ecosystems and the loss of key, endemic and endangered species of both flora and fauna….Definitely there will be negative impacts on potential of availability of traditional medicinal plants.” (p. 21)
ေရကာတာ၏ ဇီဝမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚ ျခိမ္းေျခာက္မႈ
“ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ေရကာတာဆက္မ်ား ေဆာက္လုုပ္ရန္အတြက္ သစ္ခုုတ္ထြင္ျခင္း နွင့္ ရွင္းလင္းျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေဒသအတြင္း ေရလႊမ္းမိုုးမႈမ်ား နွင့္ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေၾကာင့္ “တိုုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးေသာ၊ ေဒသပိုုင္း ဆိုုင္ရာ သိသာထင္ရွားေသာ၊ ကမာၻ လံုုးဆိုုင္ရာ ထူးျခားအေရးပါေသာ ေဂဟေဒသႏၱရမ်ား အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိျခင္း……အထူးစိုုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားမွာ အဓိက ေဂဟစနစ္ျပိဳကြဲျခင္း နွင့္ ဆံုုးရံႈးျခင္း၊ သစ္ပင္ပန္းမန္မ်ားနွင့္ သားငွက္မ်ားအေပၚ အႏၱရာယ္က်ေရာက္ျခင္း နွင့္ ကပ္ ေဘးဒုုကၡမ်ားဆိုုက္ေရာက္ျခင္း……တိုုင္းရင္းပရေဆးပင္မ်ား နွင့္ ျဖစ္နိုုင္ေျခမ်ားအေပၚတြင္ လည္း ရလဒ္ဆိုုးမ်ားသက္ေရာက္မႈ ရွိမည္မွာ ေသခ်ာေနေပသည္။” (စာ - ၂၁)
“There will be severe negative impacts on regionally significant and globally outstanding three ecoregions, one center of world plant diversity; severe impacts on key biodiversity areas and conservation corridors of Myanmar” (p. 21-22)
“ကမာၻလံုုးဆိုုင္ရာ ရုုကၡမ်ိဳးကြဲမ်ား၏ ဗဟိုုခ်က္ျဖစ္ေသာ၊ ေဒသပိုုင္းဆိုုင္ရာ သိသာ ထင္ရွားျပီး ကမာၻလံုုးဆိုုင္ရာ ထူးျခားအေရးပါေသာ ေဂဟေဒသႏၱရႀကီး ၃ ခုု အေပၚ ဆိုုးရြားစြာ သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိျခင္း နွင့္ ျမန္မာနိုုင္ငံ၏ အဓိက သတၱ၊ဇီဝ ေဂဟစနစ္ကိုု ကာကြယ္ေပးေသာ လမ္းေၾကာင္းကိုု ဆိုုးရြားစြာ သက္ေရာက္မႈရွိျခင္း…” (စာ - ၂၁-၂၂)
Downstream impacts to the whole Irrawaddy need to be examined, the river is vital to the country:
“Irrawaddy River is the most important lifeblood river in Myanmar. Millions of people are depending on Irrawaddy River for their livelihoods. It acts as a conduit of communication to over fifty million of people.” (p. 1)
ဒီျမစ္ဟာ နိုုင္ငံရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ျမစ္ေအာက္ပိုု္င္း တခုုလံုုးမွာ ဘယ္လိုု သက္ေရာက္မႈေတြရွိနုုိင္တယ္ ဆိုုတာကိုု ျပန္လည္စစ္ေဆးဖိုု႔လိုုပါတယ္။
“ဧရာဝတီျမစ္ဟာ ျမန္မာနိုုင္ငံ ရဲ႕အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း အတြက္ အေရးပါဆံုုး ျမစ္ျဖစ္ ပါတယ္။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူေတြဟာ သူတိုု႔ ရဲ႕ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းအတြက္ ဧရာဝတီ ျမစ္ကိုု မွီခိုုေနၾကရပါတယ္။ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၅၀ ေလာက္အတြက္ ဆက္သြယ္ ေရးလမ္းေၾကာင္းအျဖစ္ ပံ့ပိုုးေပးေနတဲ့ ျမစ္ျဖစ္ပါတယ္။” (စာ - ၁)
“The fragmentation of the Ayeyawaddy River by a series of dams will have very serious social and environmental problems not only at upstream of dams but also to very far downstream to the coastal delta. A longer and more comprehensive EIA investigation is strongly recommended in such a big and sensitive hydropower development which may very significant adverse impacts.” (p. 2)
“ဧရာဝတီျမစ္ေပၚမွာျဖတ္ျပီး အစဥ္လိုုက္ေဆာက္မယ့္ ေရကာတာေတြဟာ ျမစ္ကိုု အပိုုင္းပိုုင္းျပတ္ေစမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေရကာတာေတြရဲ႕ အေပၚပိုုင္းမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြ အေပၚ ဆိုုးရြားတဲ့ လူမႈေရးနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုုင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေစနိုုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ သက္ေရာက္မႈေတြဟာ ေအာက္ပိုုင္းက ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသမွာ ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြအထိ ဆိုးဆိုုးရြားရြား ေရာက္ရွိနိုုင္ပါတယ္။ အခုုလိုု ဆိုုးက်ိဳးေတြ သက္ေရာက္နိုုင္တဲ့ အတြက္ ႀကီးမားျပီး ထိခိုုက္လြယ္ေစနိုုင္တဲ့ ေရကာတာကိုု ေဆာက္လုုပ္မယ္ဆိုုရင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုုင္ရာ ထိခိုုက္နိုုင္မႈ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ကိုု အခ်ိန္ပိုုယူျပီး အေသးစိပ္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။” (စာ - ၂)
A social impact assessment must be conducted and decision makers should balance positive and negative aspects:
“Proper social impact assessment must be done before construction of each dam to know real impacts on livelihoods.” (p. 29)
လူမႈေရးဆိုုင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြကိုု ေလ့လာဆန္းစစ္တဲ့ သုုေတသနမ်ိဳး မျဖစ္မေန လုုပ္သင့္ျပီး ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ့္ လူေတြဟာ အဆိုုးနဲ႔အေကာင္းကိုု ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်င့္ခ်ိန္သင့္ပါတယ္။
“ဆည္တခုုခ်င္းစီအတြက္ မေဆာက္လုုပ္ခင္မွာ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းမႈ ကိုု ဘယ္ေလာက္ထိခိုုက္ေစနိုုင္တယ္ဆိုုတာ သိရေအာင္ လူမႈေရးဆိုုင္ရာသက္ေရာက္မႈေတြကိုု ေလ့လာဆန္းစစ္တဲ့ သုုေတသနေတြမျဖစ္မေန လုုပ္သင့္ပါတယ္။” (စာ - ၂၉ )
“The main drawback of this study is the lack of Social Impact Assessment. Systematic social impact assessment must be carried out by competent social scientists….Before approving the construction, the decision-makers are strongly urged to fairly balance between the negative and positive aspects of dams.” (p. 62)
“ဒီသုုေတသန ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ရဲ႕ အဓိက အားနည္းခ်က္ကေတာ့ လူမႈေရးဆိုုင္ရာ ထိခိုုက္နိုုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုု ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ လံုုးဝမလုုပ္ခဲ့တာပါပဲ။ တတ္သိနားလည္တဲ့ လူမႈသိပၺံ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ စနစ္က်တဲ့ လူမႈေရးဆိုုင္ရာေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြကိုု လုုပ္သင့္ပါတယ္။ ေရကာတာတည္ေဆာက္ ဖိုု႔ ေဆာက္လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းေတြ မစခင္မွာ အက်ိဳး နဲ႔ အျပစ္ကိုု ေသေသခ်ာခ်ာေဝဖန္ သံုုးသပ္ျပီးမွ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ေတြေပးဖိုု႔ သက္ဆိုုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြကိုု တိုုက္တြန္း လိုုပါတယ္။” (စာ - ၆၂)
Affected people should be consulted and consent; local people are currently against the projects:
“The public should be disclosed about the hydropower dams and resettlement programs by having public meetings.” (p. 26)
ေဒသခံ ျပည္သူေတြဟာ စီမံခ်က္ကိုု ဆန္႔က်င္ေနတဲ့အတြက္ စီမံခ်က္ေၾကာင့္ ထိခိုုက္ၾကမယ့္ ေဒသခံေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ အၾကံဥာဏ္ေတြ ယူဖိုု႔ လိုုအပ္ပါတယ္။
“ေဒသခံေတြကိုု ဒီေရကာတာတည္ေဆာက္မယ့္ စီမံခ်က္အေၾကာင္း နဲ႔ ဘယ္လိုုအစီ အစဥ္ေတြနဲ႔ ေရြ႕ေျပာင္းေပးမယ္ဆိုုတာေတြကိုု အစည္းအေဝးေတြ ေခၚျပီး အသိေပးဖိုု႔ လိုုပါတယ္။” (စာ - ၂၆)
“The majority people of local races oppose construction of the dams especially Myitsone hydropower project. They consider the confluence as the cultural heartland of the Kachins.” (p. 21)
“ေဒသခံ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြဟာ ျမစ္ဆံုုေနရာကိုု သူတုုိိ႔ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈဆိုုင္ရာ ဘူမိနက္ သန္ အေမြ အနွစ္ တခုု အျဖစ္ တန္ဖိုုးထားၾကပါတယ္။ အထူးအားျဖင့္ ျမစ္ဆံုုေနရာမွာ ေရကာတာေဆာက္မယ့္ကိစၥကိုု ေဒသခံတိုုင္းရင္းသားေတြက ဆန္႔က်င္ၾကပါတယ္။” (စာ - ၂၁)
“For the longevity of dams to be constructed in Kachin State, the opinion of grassroots
people should be brought into due consideration.” (p. 41)
“ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တည္ေဆာက္မယ့္ ေရကာတာေတြ သက္တမ္းၾကာၾကာ တည္တံ့ ဖိုု႔ ေဒသခံ လက္လုုပ္လက္စား ရပ္သူရြာသားေတြရဲ႕ အၾကံဥာဏ္ကိုု ရယူသင့္ပါတယ္။”
(စာ - ၄၁)
The benefits of the project need to be shared equitably:
“There must be a fair and equitable sharing of benefits coming out from this hydropower development among the stakeholders concerned, including the people of Myanmar in general and Kachin people in particular.” (p. 63)
စီမံကိန္းရဲ႕ အက်ိဳးအျမတ္ကိုု တန္းတူညီမွ် ခြဲေဝေပးသင့္ပါတယ္။
“စီမံကိန္းက ရလာတဲ့ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကိုု စီမံကိန္းနဲ႔ဆက္စပ္ပတ္သက္တဲ့ လူေတြအားလံုုးကိုု တန္းတူညီ မွ်တစြာ ခြဲေဝေပးသင့္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအားလံုုး အပါအဝင္ အထူးအားျဖင့္ ေဒသခံ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြကိုု အက်ိဳးအျမတ္ခြဲေဝေပးသင့္ပါတယ္။” (စာ - ၆၃)
The Environmental Impact Assessment should be publicly released:
“The main audience for this document is the people of Myanmar.” (p.xxiii)
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ကိုု အမ်ားျပည္သူ သိရွိနိုုင္ေအာင္ တံုု႔ျပန္ေပးသင့္ပါတယ္။
“ဒီေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္စာတမ္းကိုုဘတ္မယ့္ အဓိက ပရိသတ္က ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သားေတြျဖစ္သင့္ပါတယ္။” (စာ - xxiii)
What is missing in the study?
Ø Downstream impacts, including assessments of river flows, water levels, flooding patterns, salt water intrusion into the Delta, fish habitats, and riverbank erosion are not studied. Baseline data
on the river as a whole is also not collected.
Ø Social and economic impacts of the dams are not addressed.
Ø Consultation with affected peoples is not conducted.
Ø Strong conclusions and recommendations that ensure the concerns raised in the study are fully addressed are not included.
သုုေတသနဆန္းစစ္ခ်က္ရဲ႕ အဓိကဟာကြက္မ်ား
· ျမစ္ေအာက္ပိုုင္း ေဒသေတြမွာ ထိခိုုက္မႈမ်ားအပါအဝင္
o ျမစ္ေၾကာင္း
o ေရပမာဏ
o ေရလႊမ္းမိုုးပံုုမ်ား
o ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသသိုု႔ ပင္လယ္ေရငံမ်ား စီးဆင္းဝင္ေရာက္လာမႈ
o ေရသတၱဝါတိုု႔က်က္စားရာေနရာမ်ား
o ျမစ္ကမ္းပါးတုုိက္စားျခင္း
စတဲ့အခ်က္ေတြကိုု လံုုးဝ ေလ့လာမႈလုုပ္မထားပါ။ ျမစ္ေၾကာင္းတခုုလံုုးနဲ႔ဆိုုင္တဲ့ ပဏာမ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကိုုလဲ ေကာက္ယူထားျခင္းမရွိပါ။
· လူမႈေရးနဲ႔စီးပြားေရးဆုုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြကိုု ေလ့လာသံုုးသပ္ထားမႈ မရွိပါ။
· စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုုက္မယ့္ ေဒသခံေတြကိုု အသိေပးတိုုင္ပင္မႈ လံုုးဝ မရွိပါ။
· ဒီေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မွာ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ ခိုုင္မာတဲ့ ေကာက္နႈတ္သံုုးသပ္ခ်က္နဲ႔အၾကံျပဳခ်က္ေတြ မရွိပါ။
What has happened since the study?
Since the completion of the study in October 2009:
Ø Opposition to the dam projects by affected communities throughout the country has increased and numerous appeals to local and national authorities as well as Chinese companies and government have been ignored
Ø China Power Investment is speeding ahead with its dam plans, ignoring Chinese and international standards for conducting proper assessments
Ø Thousands of workers and equipment have been moved to Kachin State and construction has begun on the Chibwe and Myitsone dams
Ø A flawed compensation and resettlement process is being carried out using intimidation by
military authorities; to date six villages have been forced to move. Villagers at the relocation camp do not have enough farmlands or water, suffer poor health and education facilities, are restricted
in movement and are constantly under military surveillance
Ø Thousands of people are mining for gold near the Myitsone dam site in advance of construction, seriously polluting the Irrawaddy River
Ø The study has not been made publicly available; it is not clear if any further studies have been conducted as none have been made available
Ø The Kachin Independence Organization warned China’s government in March 2011 that
construction of the Myitsone Dam may result in civil war
Ø In June 2011 fighting broke out between Burma Army and the Kachin Independence
Organization, resulting in the shutdown of China’s Dapein hydropower station in Kachin State
ဒီေလ့လာဆန္းစစ္မႈေနာက္ပိုုင္းမွာ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့လဲ
ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ ျပီးဆံုုးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ ေအာက္တိုုဘာလေနာက္ပိုုင္းမွာ…
· ေဒသတြင္းနဲ႔ နိုုင္ငံေတာ္အဆင့္ အာဏာပိုုင္ေတြနဲ႔ တရုုတ္ ကုုမၺဏီေတြကိုု တင္ျပခဲ့တဲ့ အသနားခံလႊာေပါင္းေျမာက္ျမားစြာဟာ မသိက်ိဳးကြ်ံျပဳျခင္းခံေနရပါတယ္။ စီမံခ်က္ေၾကာင့္ထိခိုုက္တဲ့ ေဒသခံေတြန႔ဲ တနိုုင္ငံလံုုးမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြကလည္း ျမစ္ဆံုုေရကာတာေဆာက္လုုပ္ေရး အေပၚ ဆန္႔က်င္မႈေတြပိုုမ်ားလာပါတယ္။
· တရုုတ္နိုုင္ငံနဲ႔ နိုုင္ငံတကာ စံညႊန္းမ်ားအတိုုင္း လုုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြကိုု မလုုပ္ေဆာင္ဘဲ တရုုတ္စြမ္းအင္ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ ကုုမၺဏီက ေရကာတာတည္ေဆာက္မႈေတြကိုု အရွိန္အဟုုန္ျမွင့္ျပီး ဆက္လက္လုုပ္ေဆာင္ေနပါ တယ္။
· ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ လုုပ္သားေတြနဲ႔ ပစၥည္းကိရိယာေတြကိုု ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းေရြ႕ေျပာင္းလာျပီး ခ်ီေဘြ နဲ႔ ျမစ္ဆံုုေဒသေတြမွာ ေရကာတာတည္ေဆာက္ေရး လုုပ္ငန္းေတြ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနပါတယ္။
· စစ္ဘက္ဆိုုင္ရာ အာဏာပိုုင္ေတြရဲ႕ ဖိအားေပးမႈ ကိုုသံုုးျပီး ေဒသခံျပည္သူေတြကိုု မျပည့္စံုုတဲ့ မမွန္ကန္တဲ့ နစ္နာေၾကးေပးျခင္းေတြနဲ႔ ေရြ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားျခင္းေတြ လုုပ္ေနပါတယ္။ ဒီေန႔အထိ ရြာေပါင္း ၆ ရြာေက်ာ္ဟာ သူတိုု႔ရဲ႕ ဆႏၵကိုုဆန္႔က်င္ျပီး ေျပာင္းေရြ႕ေနရာခ်ထားျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ေရြ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားခံရတဲ့ ရြာသားေတြ ဟာ ေနရာသစ္မွာ လံုုေလာက္တဲ့ စိုုက္ပ်ိဳး ေျမေနရာနဲ႔ ေရ ရရွိမေနပါဘူး။ က်န္းမာေရး နဲ႔ ပညာေရး အတြက္လဲ လံုုေလာက္တဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ ရရွိမေနပါဘူး။ ရြာသားေတြ ရဲ႕ သြားလာမႈေတြကိုု ကန္႔သတ္ထားျပီး စစ္ဘက္ဆိုုင္ရာ ေထာက္လွမ္းေရးေတြရဲ႕ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈ မႈေတြ အျမဲခံေနရပါတယ္။
· ေရကာတာတည္ေဆာက္မယ့္ေနရာမွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေရႊတူးသူေတြ ေၾကာင့္ ဧရာဝတီျမစ္ေရညစ္ညမ္းမႈဟာ ဆိုုးဆိုုးရြားရြားျဖစ္ေနပါတယ္။
· သုုေတသနစာတမ္းကိုု အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ ထုုတ္ျပန္ေပးျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒီစာတမ္းရဲ႕ ေနာက္ပိုုင္းမွာ တျခားေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြ လုုပ္မလုုပ္ကိုုလဲ အမ်ားသိရွိေအာင္ ထုုတ္ျပန္ေပးျခင္းမရွိပါဘူး။
· ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕က ၂၀၁၁ မတ္လမွာ တရုုတ္ျပည္သူ႔သမၼတနိုုင္ငံအစိုုးရကိုု ျမစ္ဆံုုေနရာမွာ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္နိုုင္တယ္ဆိုုတာ ကိုု သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
· ၂၀၁၁ ဇြန္လမွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တိုုက္ပြဲပြားျဖစ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တရုုတ္နိုုင္ငံရဲ႕ တာပိန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းကိုု ပိတ္ပစ္ခဲ့ရပါတယ္။
Position of Burma Rivers Network
Water resource management must be based on principles of ecological sustainability and social justice. Affected communities - upstream and downstream - must be protected. To ensure this as well as transparency and accountability, national reconciliation and genuine democratization is needed in Burma.
ျမန္မာ့ျမစ္မ်ားကြန္ယက္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္
ေရအရင္းအျမစ္မ်ား စီမံခန္႔ခြဲမႈကိုု ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ေဂဟစနစ္ေရရွည္တည္တံ့မႈ နွင့္ လူမႈေရး တရားမွ်တမႈေတြကိုု မျဖစ္မေန အေျခခံျပီး လုုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္အထက္ပိုုင္း နဲ႔ ေအာက္ပိုုင္းေဒသေတြက ျပည္သူလူထုုေတြကိုု မျဖစ္မေန ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သင့္ ပါတယ္။
Therefore the Burma Rivers Network urges that:
Ø These harmful dam projects on the Irrawaddy are immediately stopped and the river preserved for future generations.
Ø The economic, social, security and environmental impacts of dams throughout Burma be
publicly disclosed.
ဒီအခ်က္အလက္ေတြ ေအာင္ျမင္ ျပည့္စံုုဖ႔ို အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာဝန္ခံမႈေတြနဲ႔ တကြ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုုကေရစီ စနစ္ေတြ လိုုအပ္ပါတယ္။
အဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ျမစ္မ်ား ကြန္ယက္က ေတာင္းဆိုု တိုုက္တြန္းလုုိတာက…
· အခုုလိုု အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစနိုုင္တဲ့ ေရကာတာတည္ေဆာင္မႈႀကီးကိုု ရပ္ဆိုုင္းျပီး ဧရာဝတီ ျမစ္ႀကီးကိုု အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ ထိန္းသိမ္းထားရန္
· ျမန္မာတနိုုင္ငံလံုုးအေပၚ ေရကာတာ တည္ေဆာက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာနိုုင္တဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ လံုုျခံဳေရး နဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုုင္ရာ ထိခိုုက္နိုုင္မႈေတြကိုု အမ်ားျပည္သူ
သိရွိနိုုင္ေအာင္ ထုုတ္ျပန္ေပးရန္
Contact: burmariversnetwork@gmail.com
ဆက္သြယ္ရန္: burmariversnetwork@gmail.com
ဒီ အခ်က္အလက္ေတြကို တစ္စုတစ္စည္းထဲ ရွိမယ့္ေနရာ လိုက္ရွာေနတာ အေတာ္ပဲ။
ReplyDeleteစာေတြကို ေနရာေလး နဲနဲေလာက္ ခ်ဲေပးပါလား။ စာဖတ္ရတာ အဆင္ေျပေအာင္လို႔။ အခုက အရမ္းက်ပ္ေနလို႔။
ေက်းဇူး။
Thanks for the facts and waiting for sequel post about Irrawadddy.How are you in Korea?Hope to read Korean cuisine and daily life there.Enjoy yourself and have fun:))
ReplyDeleteGyidaw
snow:
ReplyDeleteအဲ့တာက်ဳပ္က ေဝါ့မွာ ရိုုက္ျပီး ျပန္တင္တာမိုု႔လိုု႔ အဲ့လိုုျဖစ္ေနတယ္ မလုုပ္တတ္ဘူး
ဂ်ီးေတာ္
ဒီေန႔ပဲ ေရာက္တယ္ ညက တညလံုုးေလယာဥ္စီးေတာ့ ေန႔လည္ထဲက တေန႔လံုုးအိပ္လိုုက္တာ
ခုုညီ ၁၀ နာ၇ီမွ ျပန္နိုုးတယ္
ထ အျပင္ထြက္ မုုန္႔စားျပီး ျပန္လာတယ္
စားေကာင္းတယ္ တီက အစထဲက ကမ္ခ်ီဘာညာ ၾကိဳက္တတ္ေတာ့