ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ၏ အမ်ိဳး​သား​အ​ေမြအႏွစ္ႏွင့္​ အက်ိဳး​စီး​ပြား​ အား​ၿပိုင္မႈ

Published on September 21, 2011 by ထက္​ေအာင္

ျမန္မာနိုင္ငံ​ေျမာက္ဖ်ား​ပိုင္း​ကစလို့​ လ်ွိဳ​ေျမာင္အသြယ္သြယ္ကိုျဖတ္သန္း​ၿပီး​ ​ေျမဆီဩဇာ​ေကာင္း​မြန္တဲ့​ ​ေတာင္ဘက္ ျမစ္ဝ က်ြန္း​ေပၚအထိ ​ေျမျပန့္​လြင္ျပင္​ေတြကို မိုင္​ေထာင္ခ်ီ ​ေကြ႕​ပတ္စီး​ဆင္း​ေနတဲ့​ ျမစ္မဟာ ဧရာဝတီရဲ့​သမိုင္း​နဲ့​ ဒီျမစ္ႀကီး​တ​ေလ်ွာက္ မွီတင္း​ေနထိုင္ၾကတဲ့​ လူမ်ိဳး​ေပါင္း​စံုရဲ့​ ယဉ္​ေက်း​မႈနဲ့​ လူမႈစီး​ပြား​ဘဝ​ေတြကို ျမန္မာလူငယ္တိုင္း​ ငယ္စဉ္ဘဝက စလို့​ ​ေက်ာင္း​သင္ခန္း​စာ​ေတြထဲမွာ​ေရာ ျပင္ပစာ​ေပဗဟုသုတအ​ေနနဲ့​ေရာ သင္ယူ​ေလ့​လာ ရင္း​ႏွီး​က်ြမ္း​ဝင္ခဲ့​ၾကပါတယ္။

အခု​ေတာ့​ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး​ မတိမ္​ေကာ​ေရး​၊​ ထာဝရရွင္သန္စီး​ဆင္း​ေရး​အတြက္ ျမစ္ဖ်ား​ဧရာရဲ့​အစ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆံု​ေဒသမွာ ႀကီး​မား​တဲ့​ေရကာတာတခု တည္​ေဆာက္မယ့္​ စီမံကိန္း​ကို ဝိုင္း​ဝန္း​ကန့္​ကြက္ၾက၊​ ​ေဆာ္ဩၾကတဲ့​ အသံ​ေတြ ျမန္မာျပည္သူ​ေတြအၾကား​ က်ယ္က်ယ္​ေလာင္​ေလာင္ထြက္​ေပၚလာ​ေတာ့​မွ ​ေက်ာင္း​သင္ခန္း​စာထဲ ရာဇဝင္ထဲ ႏွစ္​ေပါင္း​ မ်ား​စြာအိပ္​ေပ်ာ္​ေနခဲ့​တဲ့​ ဧရာဝတီရဲ့​ ဝိညာဉ္လည္း​ တဖန္ျပန္လည္နိုး​ထလာခဲ့​ပါၿပီ။
ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ အပါအဝင္ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္း​ရဲ့​အထက္ဘက္ ​ေမခနဲ့​ မလိချမစ္​ေပၚမွာ ​ေရကာတာ ၇ ခု တည္​ေဆာက္​ေရး​ ကို ျမန္မာစစ္အစိုး​ရလက္ထက္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ခန့္​ကစၿပီး​ တရုတ္နိုင္ငံပိုင္ China Power Investment Corporation (CPI) နဲ့​ နား​လည္မႈစာခ်ုပ္ (MoU) လက္မွတ္​ေရထိုး​ေဆာင္ရြက္ခဲ့​ေပမယ့္​ ဧရာဝတီျမစ္နဲ့​ပတ္သက္လို့​ ဒီလိုစိုး​ရိမ္မႈ​ေတြ က်ယ္ က်ယ္ျပန့္​ျပန့္​ ထြက္​ေပၚမလာခဲ့​ပါဘူး​။

အခုအခ်ိန္က်မွ ျမန္မာလူထုအၾကား​ စိုး​ရိမ္မႈ​ေတြႀကီး​ထြား​ခဲ့​ရတာရဲ့​ အဓိကအ​ေၾကာင္း​ရင္း​တခုက ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ အပါအဝင္ ​ေမခနဲ့​ မလိချမစ္​ေပၚမွာ တည္​ေဆာက္မယ့္​ေရကာတာ ၇ ခု စီမံကိန္း​ေၾကာင့္​ ျဖစ္​ေပၚလာမယ့္​ သဘာဝပတ္ဝန္း​က်င္ အ​ေပၚသက္​ေရာက္မႈ (Environmental Impact Assessment – EIA) ကို Biodiversity And Nature Conservation Association (BANCA) သု​ေတသနအဖြဲ့​က က်ယ္က်ယ္ျပန့္​ျပန့္​ ကြင္း​ဆင္း​ေလ့​လာဆန္း​စစ္ အကဲျဖတ္ထား​တဲ့​ အစီရင္ခံစာတ​ေစာင္ ျမန္မာျပည္သူ​ေတြအၾကား​ ​ေပါက္ၾကား​ခဲ့​ျခင္း​က စတင္ခဲ့​တယ္လို့​ ​ေျပာနိုင္ပါတယ္။

တ​ေလာကပဲ ျမန္မာအစိုး​ရရဲ့​ အမွတ္ (၁) လ်ွပ္စစ္စြမ္း​အင္ဝန္ႀကီး​ ဦး​ေဇာ္မင္း​က ​ေနျပည္​ေတာ္သတင္း​စာရွင္း​လင္း​ပြဲတခု မွာ BANCA ကို အ​ေမရိကန္​ေဒၚလ ၁ ဒသမ ၂၅ သန္း​ေပး​ၿပီး​ EIA ကို လုပ္​ေဆာင္ခိုင္း​ခဲ့​ေၾကာင္း​၊​ အင္တာနက္​ေပၚမွာ ျပန့္​ႏွံ့​ေနတဲ့​ အစီရင္ခံစာနဲ့​ပတ္သက္ၿပီး​ “ခင္ဗ်ား​တို့​ မီဒီယာ​ေတြက ​ေျပာ​ေနၾကတဲ့​ အခ်က္​ေပါ့​။ အင္တာနက္မွာ တင္ထား​တဲ့​ report က စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ​ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ​ေရး​ထား​တာ ျမန္မာအစိုး​ရက မလိုက္နာဘူး​လို့​ ​ေျပာၾကတယ္။ BANCA က ဒီ report ကို တင္လို့​ မရဘူး။ BANCA ကို က်ြန္​ေတာ္တို့​က စာခ်ုပ္နဲ့​ ငွား​ထား​တာ၊​ မင္း​တို့​ ဒါလုပ္၊​ ၿပီး​ရင္ အဲဒီ report ငါ့​ေပး​။ ဒါက Trade Secret ျဖစ္တယ္၊​ ​ေျပာလို့​မရဘူး​” လို့​ ​ေျပာခဲ့​ပါတယ္။

ဝန္ႀကီး​ဦး​ေဇာ္မင္း​ရဲ့​အ​ေျပာ​ေၾကာင့္​ အင္တာနက္​ေပၚက အစီရင္ခံစာဟာ အစစ္မဟုတ္သလိုလို၊​ ဧရာဝတီျမစ္ဆံု​ေရကာတာ စီမံကိန္း​ကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး​လုပ္​ေနသူမ်ား​က “ဧရာဝတီ​ေရာဂါ” ျပန့္​ပြား​ေအာင္​ေဆာင္ရြက္​ေနသလိုလို အဓိပၸါယ္သက္ ​ေရာက္​ေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူ​ေတြလက္ထဲ ​ေရာက္ရွိ​ေနတဲ့​ BANCA ရဲ့​ အစီရင္ခံစာဟာ ဝန္ႀကီး​ေျပာသလို စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ မဟုတ္ဘဲ အစီရင္ခံစာမ်က္ႏွာဖံုး​က​ေန အဆံုး​အထိ စာမ်က္ႏွာစုစု​ေပါင္း​ ၉၃၅ မ်က္ႏွာရွိတဲ့​ ၿပီး​ျပည္စံုတဲ့​ အစီရင္ခံစာတ​ေစာင္ျဖစ္ၿပီး​ ၂၀၀၉ ႏွစ္ ​ေအာက္တိုဘာလ ရက္စြဲနဲ့​ ထုတ္ျပန္ထား​ျခင္း​ျဖစ္ပါတယ္။ လ်ွပ္စစ္ဝန္ႀကီး​ ဦး​ေဇာ္မင္း​က ​ေဒၚလာ ၁.၂၅ သန္း​ အကုန္က်ခံခဲ့​တာ ျမန္မာအစိုး​ရဘက္က ​ေဆာင္ရြက္ခဲ့​သ​ေယာင္ ​ေျပာဆိုခဲ့​ေပမယ့္​ အစီရင္ခံစာအရ ဒီ​ေငြကို CPI က အကုန္က်ခံခဲ့​တာျဖစ္ပါတယ္။

BANCA ရဲ့​အဆိုအရ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ EIA ကို မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရမယ္လို့​ စည္း​မ်ဉ္း​ဥပ​ေဒ သတ္မွတ္ထား​တာမရွိပါ။ ဒါ​ေပမယ့္​ အခုလို ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္း​အထက္ပိုင္း​မွာ ​ေရအား​လ်ွပ္စစ္ထုတ္ယူ​ေရး​စီမံကိန္း​ႀကီး​ေတြ ​ေဆာင္ရြက္ရာမွာ တရုတ္အစိုး​ရရဲ့​ EIA နဲ့​ပတ္သက္တဲ့​ စိုး​ရိမ္မႈကို အသိအမွတ္ျပုသင့္​ေၾကာင္း​ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုး​ရဘက္ကလည္း​ စိုး​ရိမ္မႈရွိတယ္လို့​ ​ေဖာ္ျပမထား​ပါဘူး​။ ဒါ​ေပမယ့္​ ျမန္မာအစိုး​ရရဲ့​ ပူး​ေပါင္း​ကူညီမႈကို ​ေက်း​ဇူး​တင္​ေၾကာင္း​ ​ေဖာ္ျပခဲ့​ပါတယ္။ BANCA က အခုလို ​ေရး​ထား​ပါတယ္။

“EIA is not mandatory yet in Myanmar. However regarding hydropower development of Ayeyawady River above Myitkyina, we should appreciate China’s concern on EIA and should refer their EIA procedure.”

BANCA ရဲ့​ အစီရင္ခံစာမွာ တရုတ္အစိုး​ရရဲ့​ သဘာဝပတ္ဝန္း​က်င္ထိန္း​သိမ္း​ေစာင့္​ေရွာက္​ေရး​ဥပ​ေဒနဲ့​ ​ေဆာက္လုပ္​ေရး​ စီမံကိန္း​မ်ား​ မတည္​ေဆာက္ခင္ တရုတ္ကုမၸဏီမ်ား​က အစိုး​ရကျပဌာန္း​ထား​တဲ့​ EIA ဥပ​ေဒကိုလိုက္နာအ​ေကာင္အထည္ ​ေဖာ္ရ​ေၾကာင္း​ ​ေဖာ္ျပထား​တဲ့​အတြက္ အခု BANCA ရဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ EIA ဟာ တရုတ္ကုမၸဏီ​ေတြဘက္က တရုတ္နိုင္ငံရဲ့​ ဥပ​ေဒကို လိုက္နာ​ေဆာင္ရြက္ဖို့​ တာဝန္ရွိတဲ့​အတြက္ လုပ္​ေဆာင္တာလား​၊​ ျမန္မာအစိုး​ရက ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ ​ေၾကာင့္​ ျဖစ္​ေပၚလာနိုင္တဲ့​ သဘာဝပတ္ဝန္း​က်င္ထိခိုက္မႈ​ေတြအတြက္ စိုး​ရိမ္လို့​ ​ေဆာင္ရြက္တာလား​ဆိုတာ ​ေမး​ခြန္း​ထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

အဲ့​ဒီအစီရင္ခံစာကို ဖတ္ရႈလိုက္ရတဲ့​အတြက္ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ တည္​ေဆာက္​ေနဆဲနဲ့​ တည္​ေဆာက္ၿပီး​ လတ္တ​ေလာ ကာလမွာပင္ ႀကီး​ႀကီး​မား​မား​ ဆိုး​က်ိဳး​သက္​ေရာက္မႈ​ေတြကို ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုး​ရရဲ့​ အဆိုအရ ဧရာဝတီျမစ္ ​ေရရဲ့​ ၇ % ကိုသာ ဆည္အတြင္း​ သို​ေလွာင္မွာျဖစ္တယ္လို့​ ဆိုပါတယ္။ BANCA ရဲ့​ GIS (Geographic Information System) တိုင္း​ထြာခ်က္အရ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာရဲ့​ ​ေရမ်က္ႏွာျပင္အက်ယ္ဟာ ဧက ၆၄,၇၈၄ (၂၆,၂၃၈ ဟက္တာ) ရွိမွာျဖစ္တဲ့​အတြက္ ​ေရ​ေအာက္နစ္ျမုပ္သြား​မယ့္​ ​ေျမဧက ၆၄,၇၈၄ ​ေၾကာင့္​ လတ္တ​ေလာၾကံု​ေတြ႕​ရမယ့္​ ဆိုး​က်ိဳး​ေတြက -

(၁) ​ေက်း​ရြာ​ေပါင္း​ ၃၂ စု ​ေရနစ္ျမုပ္သြား​မွာျဖစ္တယ္။ ယံုၾကည္ရတဲ့​ ​ေဒသခံသတင္း​အခ်က္အလက္​ေတြကို ကိုး​ကား​ၿပီး​ အဆိုပါ​ေရနစ္ျမုပ္သြား​မယ့္​ ​ေက်း​ရြာ​ေပါင္း​ ၃၀ ​ေက်ာ္က အိမ္​ေထာင္စု​ေပါင္း​ ၅,၀၀၀ ခန့္​၊​ လူဦး​ေရ ၈,၀၀၀ ခန့္​ အိုး​မဲ့​အိမ္မဲ့​ ျဖစ္သြား​လိမ့္​မယ္လို့​ ​ေဖာ္ျပထား​တယ္။ အျခား​ေလ့​လာမႈတခုကိုလည္း​ ကိုး​ကား​ၿပီး​ BANCA က ​ေဖာ္ျပရာမွာ ​ေရနစ္ျမုပ္မယ့္​ ​ေက်း​ရြာ​ေပါင္း​ ၄၇ ရြာ အထိရွိနိုင္တယ္လို့​ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။

ေရနစ္ျမုပ္သြား​မယ့္​ေက်း​ရြာမ်ား​ကို BANCA က ​ေအာက္ပါအတိုင္း​ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။
“According to our GIS map analysis, the following villages will be flooded.
Tang Hpe; Te Yan Zup; Naing Sein; Nget Pyaw Daw; Zup Ra Yang; Sa ni to yang; Kwin Htau; Tang Bauk Yang; The waing; N Bum Yaung; U Ship Yang; Bum Rung; La Zup; Hkam Be Yang; Bum Lai; N Dawng Yang; Daw Man Yang; Ma Jang Yang; Ka Pyi Kawng; Kh Wa Yang; Tum Pang; Ma Li Yang; Au Ra Yang; U Laung Yang; Man Tawng; Shi Ngaw; Brm Ba; N Sawp Zup; N Jip; Hkat Pwa Hmaw; Zai ro (Za ru).”

(၂) ​ေမချမစ္တ​ေလ်ွာက္ ​ေဖာက္လုပ္ထား​တဲ့​ ျမစ္ႀကီး​နား​-ခ်ီ​ေဗြ ကား​လမ္း​ရဲ့​ ၄၆ ကီလိုမီတာရွည္လ်ား​တဲ့​ လမ္း​ပိုင္း​တခုလံုး​ ​ေရနစ္ျမုပ္သြား​မွာျဖစ္သလို ဒီလမ္း​ေပၚမွာ တည္​ေဆာက္ထား​တဲ့​ ၅၉ မိုင္ တံတား​၊​ ရွ​ေဂၚတံတား​တို့​လည္း​ ပ်က္စီး​နစ္ျမုပ္ သြား​မွာျဖစ္တယ္။
(၃) မလိချမစ္တ​ေလ်ွာက္ ​ေဖာက္လုပ္ထား​တဲ့​ ျမစ္ႀကီး​နား​-ပူတာအိုကား​လမ္း​ရဲ့​ ၄၈ ကီလိုမီတာခန့္္​ရွည္လ်ား​တဲ့​ လမ္း​ပိုင္း​တခုလံုး​လည္း​ ​ေရနစ္ျမုပ္သြား​မွာျဖစ္သလို ဒီလမ္း​ေပၚမွာ တည္​ေဆာက္ထား​တဲ့​ အင္ဇူး​တံတား​၊​ တိန္ဇူး​တံတား​နဲ့​ အျခား​ တံတား​ငယ္မ်ား​လည္း​ ပ်က္စီး​နစ္ျမုပ္သြား​မွာျဖစ္တယ္။

(၄) ကခ်င္လူမ်ိဳး​ေတြအတြက္ပါမက ျမန္မာတနိုင္ငံလံုး​ရဲ့​ ယဉ္​ေက်း​မႈအမွတ္လကၡဏာတရပ္ျဖစ္ၿပီး​ သာယာလွပတဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေဒသ ထာဝရ​ေပ်ာက္ဆံုး​သြား​မွာျဖစ္သလို ကခ်င္ျပည္နယ္ ခရီး​သြား​လုပ္ငန္း​ဖြံ့​ၿဖိုး​မႈအတြက္ ဆံုး​ရွံဳး​မႈႀကီး​တရပ္ ျဖစ္သြား​ပါလိမ့္​မယ္။

(၅) စိုက္ပ်ိဳး​နိုင္တဲ့​ လယ္​ေျမဧက ၁၈,၀၀၀ ​ေက်ာ္ ဆံုး​ရွံဳး​မွာ ျဖစ္သလို သစ္​ေတာမ်ား​နဲ့​ သဘာဝရင္း​ျမစ္​ေတြျဖစ္တဲ့​ အပင္မ်ိဳး​စိတ္​ေတြနဲ့​ ဇီဝမ်ိဳး​စိတ္ အမ်ား​အျပား​ ဆံုး​ရွံဳး​ပ်က္စီး​မွာျဖစ္ပါတယ္။

BANCA ဟာ EIA ကိုသာ ​ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တဲ့​အတြက္ သဘာဝပတ္ဝန္း​က်င္ ပ်က္စီး​ဆံုး​ရွံဳး​မႈမ်ား​ကို အဓိကထား​ေလ့​လာခဲ့​ၿပီး​ အခုတင္ျပခဲ့​တဲ့​ အ​ေျခခံအ​ေဆာက္အအံုပိုင္း​ဆိုင္ရာနဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေဒသမွာ မွီတင္း​ေနထိုင္ၾကတဲ့​ ျပည္သူ​ေတြရဲ့​ လူမႈစီး​ပြား​ဘဝ အ​ေျပာင္း​အလဲနဲ့​ နစ္နာဆံုး​ရွံဳး​မႈ​ေတြကို မ​ေလ့​လာခဲ့​ပါဘူး​။ အဲဒီအတြက္ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ​ေၾကာင့္​ ျဖစ္​ေပၚလာနိုင္တဲ့​ လူမႈစီး​ပြား​ဘဝအ​ေပၚ အက်ိဳး​သက္​ေရာက္မႈ (Social Impact Assessment – SIA) ကို မျဖစ္မ​ေန လုပ္​ေဆာင္ဖို့​ လိုအပ္​ေၾကာင္း​ကို အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။

BANCA ျပုလုပ္ခဲ့​တဲ့​ EIA ဟာ ျမစ္ဆံုရဲ့​ အထက္ဘက္ ​ေမခနဲ့​ ​ေမလိခ ​ေရ​ေဝကုန္း​တန္း​တ​ေလ်ွာက္ လုပ္​ေဆာင္ခဲ့​တာျဖစ္ၿပီး​ ဆည္တည္​ေဆာက္ၿပီး​ပါက ျမစ္​ေအာက္ဘက္မွာ ျဖစ္​ေပၚနိုင္တဲ့​ သဘာဝပတ္ဝန္း​က်င္ အ​ေျပာင္း​အလဲအတြက္ ​ေလ့​လာမႈမ်ား​ မပါဝင္ပါ။ ထို့​အတူ SIA ကိုမျဖစ္မ​ေန ​ေဆာင္ရြက္ဖို့​ အၾကံျပုခဲ့​တာဟာလည္း​ ​ေရကာတာ​ေၾကာင့္​ ဆံုး​ရွံဳး​နစ္နာသြား​ၾကမယ့္​ ျမစ္ဆံုပတ္ဝန္း​က်င္ကိုသာ ရည္ညႊန္း​ေျပာဆိုခဲ့​ဟန္ရွိၿပီး​ ဆည္တည္​ေဆာက္မႈ​ေၾကာင့္​ ျဖစ္​ေပၚလာနိုင္တဲ့​ ျမစ္​ေအာက္ဘက္မွာ​ေနထိုင္ၾကတဲ့​ ျပည္သူ​ေတြရဲ့​ လူမႈစီး​ပြား​ဘဝကို ထိခိုက္နိုင္​ေျခကို ​ေလ့​လာဖို့​ အၾကံျပုမထား​ပါဘူး​။


ရင္း​ျမစ္။ ။ BANCA ရဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ​ေၾကာင့္​ ​ေရလႊမ္း​သြား​မယ့္​ေနရာ​ေတြကို အျပာ​ေရာင္နဲ့​ ျပသထား​ပံု

အခုအခ်ိန္အထိ ရွင္း​လင္း​ေျပာဆိုခဲ့​တဲ့​ အခ်က္အလက္​ေတြကို ျမန္မာျပည္သူ​ေတြထဲက BANCA အစီရင္ခံစာကို ​ေလ့​လာသိရွိ​ေနၾကသူ​ေတြက စိုး​ရိမ္မကင္း​ျဖစ္ၿပီး​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ တည္​ေဆာက္မႈကို အမ်ိဳး​သား​အ​ေမြအႏွစ္တခု ဆံုး​ရွံဳး​ရံုမ်ွမက လတ္တ​ေလာနဲ့​ အနာဂတ္မွာ အတိဒုကၡနဲ့​ ရင္ဆိုင္ရမယ့္​ျပည္သူ​ေတြဘက္က ရပ္တည္​ေျပာဆိုလာၾကတာ ​ေတြ႕​ရပါတယ္။ ဒါ​ေပမယ့္​ ​ေဖာ္ျပထား​တဲ့​ဆိုး​က်ိဳး​ေတြဟာ နိုင္ငံအ​ေနနဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ​ေၾကာင့္​ ရရွိလာနိုင္မယ့္​ အက်ိဳး​အျမတ္နဲ့​ ႏွိဳင္း​ယွဉ္ရင္ အက်ိဳး​အျမတ္က ပိုႀကီး​တယ္လို့​ ျမန္မာအစိုး​ရရဲ့​ လ်ွပ္စစ္ဝန္ႀကီး​ ဦး​ေဇာ္မင္း​က ရႈျမင္သံုး​သပ္ၿပီး​ ဆည္တည္​ေဆာက္​ေရး​ကို ဆက္လုပ္သြား​မယ္လို့​ ​ေျပာၾကား​ခဲ့​ဟန္တူပါတယ္။

“ဧရာဝတီျမစ္​ေရရဲ့​ ၇ % နႈန္း​ကိုသာ ယူတာပါ၊​ အဲ့​ဒီ ၇ % ခိုင္နႈန္း​ကလည္း​ ​ေရအား​လ်ွပ္စစ္လည္ပတ္ၿပီး​ရင္ ျမစ္ထဲပဲ ျပန္စီး​ဝင္မွာျဖစ္လို့​ ဆည္တည္​ေဆာက္တာဟာ ျမစ္ကို ဘယ္လိုမွ မထိခိုက္ပါဘူး​” လို့​ ဦး​ေဇာ္မင္း​က ​ေခ်ပ​ေျပာဆိုခဲ့​တယ္။ “ဘီလူး​ေခ်ာင္း​ႀကီး​က​ေန ​ေရအား​လ်ွပ္စစ္ထုတ္ယူလာခဲ့​တာ ၅၂ ႏွစ္ရွိၿပီ၊​ ဘာမွ မျဖစ္ခဲ့​ပါဘူး​” လို့​လည္း​ ႏွိဳင္း​ယွဉ္ျပခဲ့​တယ္။

ဒါ​ေပမယ့္​ ျမန္မာအစိုး​ရဘက္ကလည္း​မရည္ညႊန္း​သလို အစိုး​ရရဲ့​ ျမစ္ဆံုဆည္တည္​ေဆာက္မႈကို ​ေဝဖန္ကန့္​ကြက္ၾကတဲ့​ ျပည္သူ​ေတြလည္း​ ​ေမ့​ေနတဲ့​ အခ်က္တခုရွိပါတယ္။ အဲဒါက​ေတာ့​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာရဲ့​ အထက္ဘက္ ​ေမခနဲ့​ မလိချမစ္​ေတြ​ေပၚက ​ေနာက္ထပ္ ​ေရကာတာ ၆ ခု တည္​ေဆာက္မယ့္​ စီမံကိန္း​ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီစီမံကိန္း​ေတြက​ေရာ ဧရာဝတီျမစ္ရဲ့​ အသက္​ေသြး​ေၾကာျဖစ္တဲ့​ ျမစ္ႏွစ္သြယ္ရဲ့​ ​ေရဆင္း​အား​ကို အဆင့္​ဆင့္​ထိန္း​ခ်ုပ္ၾကတဲ့​အတြက္ ဧရာဝတီျမစ္​ေရစီး​နႈန္း​ကို နည္း​ပါး​မသြား​ေစနိုင္ဘူး​လား​။

ေမချမစ္​ေပၚက ​ေရအား​လ်ွပ္စစ္စီမံကိန္း​ ၅ ခု တည္​ေဆာက္မွာျဖစ္ၿပီး​ မီဂါဝပ္ ၂,၈၀၀ ရွိတဲ့​ ခ်ီ​ေဗြ (Chibwe) ၊​ မီဂါဝပ္ ၂,၇၀၀ ရွိတဲ့​ ​ေခါင္လန္ဖူး​ (Kawanglangphu) ၊​ မီဂါဝပ္ ၂,၀၀၀ ရွိတဲ့​ ဖီ​ေဇာ (Pisa) ၊​ မီဂါဝပ္ ၁,၈၀၀ ရွိတဲ့​ ဝူ​ေဆာက္ (Wusok) နဲ့​ မီဂါဝပ္ ၁,၂၀၀ ရွိတဲ့​ ယီနန္ (Yenam) နဲ့​ မလိချမစ္​ေပၚမွာ မီဂါဝပ္ ၁,၉၀၀ ရွိတဲ့​ လိုင္ဇာ (Laiza) ​ေရအား​ လ်ွပ္စစ္ ထုတ္လုပ္မည့္​ ​ေရကာတာမ်ား​ တည္​ေဆာက္မွာျဖစ္ၿပီး​ အဲ့​ဒီျမစ္ႏွစ္သြယ္ဆံုဆည္း​ရာ ျမစ္ဆံုရဲ့​ ​ေအာက္ဖက္ ၅ ကီလိုမီတာခန့္​အကြာမွာမွ အခုအျငင္း​ပြား​စရာျဖစ္လာတဲ့​ မီဂါဝပ္ ၄,၁၀၀ ရွိတဲ့​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာကို တည္​ေဆာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲ့​ဒါ​ေၾကာင့္​ လ်ွပ္စစ္ဝန္ႀကီး​ေျပာတဲ့​ ျမစ္​ေရရဲ့​ ၇% ပဲယူတာပါဆိုတာ အထက္က ဆည္ ၆ ခု မၿပီး​ခင္ ​ေမခနဲ့​ မလိခ ျမစ္ႏွစ္ စင္း​က စီး​ဝင္လာတဲ့​ ​ေရဆင္း​နႈန္း​ရဲ့​ ၇ % နႈန္း​ကို ​ေျပာတာလား​၊​ ဒီဆည္ ၆ ခု တည္​ေဆာက္ၿပီး​ေနာက္ပိုင္း​ ​ေျပာင္း​လဲသြား​နိုင္တဲ့​ ​ေရဆင္း​နႈန္း​အ​ေပၚမွာ တြက္ခ်က္​ေျပာတာလာဆိုတာ ရွင္း​ရွင္း​လင္း​လင္း​မသိရတဲ့​ ​ေပ်ာက္​ေနတဲ့​ ကြင္း​ဆက္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို့​ ​ေမခနဲ့​ ​ေမလိခမွာ ဆည္ ၆ ခုတည္​ေဆာက္ၿပီး​ ​ေရဆင္း​နႈန္း​နည္း​သြား​လို့​ ဧရာဝတီ ျမစ္ထဲ ​ေရစီး​ဝင္မႈ ပိုၿပီး​နည္း​ပါး​သြား​တာနဲ့​ၾကံုရရင္ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာက လိုအပ္တဲ့​ေရကို ၇% ထပ္ပိုယူခဲ့​ရင္ ဘာ​ေတြ ျဖစ္လာနိုင္သလဲ။

အဲ့​ဒါ​ေၾကာင့္​ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး​ အစဉ္ထာဝရ ရွင္သန္စီး​ဆင္း​ေနတာကို ​ေတြ႕​ျမင္လိုသူအား​လံုး​ ဧရာဝတီျမစ္ကို ကယ္တယ္ဖို့​ ႀကိုး​ပမ္း​ၾကသူအား​လံုး​ ဂရုျပုသင့္​တဲ့​အခ်က္က ျမစ္ဆံု​ေရကာတာတခုကိုသာ အာရံုစိုက္တာထက္ ျမစ္ဆံုရဲ့​ အထက္ဘက္မွာ တည္​ေဆာက္မယ့္​ ​ေရအား​လ်ွပ္စစ္စီမံကိန္း​ ၆ ခုကိုလည္း​ စနစ္တက်​ေလ့​လာ သု​ေတသနျပုသင့္​ပါတယ္။

နိုင္ငံ​ေတာ္အစိုး​ရအ​ေနနဲ့​လည္း​ ျမစ္ဆံု​ေရကာတာတည္​ေဆာက္​ေရး​အ​ေပၚ ကန့္​ကြက္​ေဝဖန္​ေနမႈအ​ေပၚ ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး​ လုပ္ၾကတယ္လို့​ သ​ေဘာမထား​သင့္​ဘဲ ဒီမိုက​ေရစီအစိုး​ရတရပ္ရဲ့​ စံနႈန္း​ေတြနဲ့​အညီ ျပည္သူ​ေတြရဲ့​ စိုး​ရိမ္မႈကို အ​ေလး​ထား​ၿပီး​ စီမံကိန္း​ဆိုင္ရာ သတင္း​အခ်က္အလက္မ်ား​ကို ျပည္သူလူထုက လက္လွမ္း​မီ ​ေလ့​လာနိုင္​ေအာင္ ပြင္း​လင္း​ျမင္သာစြာ ထုတ္ျပန္​ေပး​သင့္​ပါတယ္။ အဲဒါမွသာ ျပည္သူနဲ့​ အစိုး​ရ ပူး​ေပါင္း​ေဆာင္ရြက္တဲ့​ နိုင္ငံဖြံ့​ၿဖိုး​ေရး​ ျဖစ္မွာပါ။
http://burmese.dvb.no/archives/15756