ဧရာဝတီ နာေနရွာျပီ......

China’s assessment calls for Burma’s Myitsone Dam to be scrapped

ျမစ္ဆံုုေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းကိုု “လံုုးဝ” ပယ္ဖ်က္ရန္အတြက္ ျမန္မာ့ျမစ္ဆံုု ေရကာတာဆန္းစစ္ခ်က္က တရုုတ္ျပည္ကိုု ေတာင္းဆိုုျခင္း

China Power Investment Corporation is forging ahead with its controversial Myitsone dam in northern Burma despite its own assessment calling for the project to be cancelled.

တရုုတ္ျပည္၊ တရုုတ္စြမ္းအင္ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံေရး (CPI) ေကာ္ပိုုေရးရွင္းက ၄င္း အဖြဲ႕ ကိုုယ္တိုုင္ ျပဳလုုပ္ထားတဲ့ ဆန္းစစ္မႈေတြမွ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုုင္းမွာ ေဆာက္လုုပ္ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုု ေရကာ တာ စီမံကိန္းကိုု ေဆာက္လုုပ္မႈမ်ား ရပ္ဆိုုင္းသင့္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုုမႈေတြကိုု လစ္လွ်ဴရႈျပီး အစြမ္းကုုန္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဆက္လက္လုုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

The 945-page “environmental impact assessment,” fully funded by China’s CPI Corporation and conducted by a team of Burmese and Chinese scientists, recommends that the Irrawaddy Myitsone Dam not proceed. “There is no need for such a big dam to be constructed at the confluence of the Irrawaddy River” says the assessment.

၄င္း စီပီအိုုင္ ေကာ္ပိုုေရးရွင္း အဖြဲ႕ရဲ႕ ရာနႈန္းျပည့္ ေငြေၾကးစိုုက္ထုုတ္မႈ နဲ႔ တရုုတ္၊ ျမန္မာ သိပၺံ ပညာရွင္မ်ားက “သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အေပၚ သက္ေရာက္မႈဆိုုင္ရာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္” တရပ္လုုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စာမ်က္နာ ၉၄၅ မ်က္နွာ ရွိတဲ့ ၄င္း ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္က ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုုေရကာတာစီမံကိန္းကိုု ဆက္လက္ေဆာက္လုုပ္ျခင္းမ်ား ရပ္တန္႔ ရန္ အၾကံျပဳထား ပါ တယ္။ “ဧရာဝတီ ျမစ္ရဲ႕ ျမစ္ဆံုုမွာ အဲ့ေလာက္ႀကီးမားတဲ့ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ရန္ မလိုု အပ္ေၾကာင္း” လဲ ၄င္း ေလ့လာဆန္းစစ္မႈက ဆိုုပါေသးတယ္။

CPI is planning to build and operate seven mega dams on the Irrawaddy and its tributaries. According to the assessment the dams will impact millions that depend on the river and threaten biodiverse ecosystems: “The fragmentation of the Irrawaddy River by a series of dams will have serious social and environmental problems not only at upstream of dams but also very far downstream to the coastal area.”

ဧရာဝတီျမစ္ နဲ႔ ၄င္း ရဲ႕ ျမစ္လက္တက္ေတြမွာ ႀကီးမားတဲ့ ေရကာတာႀကီး ၇ ခုုကိုု ေဆာက္လုုပ္ ေမာင္းနွင္ဖိုု႔ စီပီအိုုင္က စီစဥ္ေနပါတယ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားအရကေတာ့ အဲ့သည္ ေရ ကာတာေတြကိုုေဆာက္လုုပ္အသံုုးျပဳခဲ့ရင္ ျမစ္ကိုု မွီတင္းေနထိုုင္ၾကတဲ့ သန္းခ်ီတဲ့ လူေတြ အ ေပၚမွာ သာမက သတၱေဂဟစနစ္ေတြ အေပၚမွာပါ ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။

“ျမစ္ကိုု ပိုုင္းျဖတ္ျပီး ေရကာတာေတြ အစဥ္လိုုက္ေဆာက္လုုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမစ္အထက္ပိုုင္း ေရကာတာေဆာက္လုုပ္ရာ ေနရာမ်ားမွာသာမက ျမစ္ေအာက္ဆံုုးပိုုင္းျဖစ္တဲ့ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚ နဲ႔ ပင္လယ္ကမ္းရိုုးတန္း ေဒသေတြမွာပါ ျပင္းထန္တဲ့ လူမႈေရး နွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဆိုုင္ရာ ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

Last month fighting broke out between the Kachin Independence Organization and the Burma Army near China’s Dapein Dams, also in Burma’s northern Kachin State. An estimated 30,000 people have been displaced.

ျပီးခဲ့တဲ့လက တာပိုုင္ (Dapein) တရုုတ္ ေရကာတာအနီး န႔ဲ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုုင္း ကခ်င္ ျပည္နယ္မွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္အၾကား တိုုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့မႈေၾကာင့္ ခန္႔မွန္းေျခ လူ ၃ ေသာင္းခန္႔ ေနရာေျပာင္းေရြ႕ ေပးခဲ့ရပါတယ္။

Mega dams in Kachin State and Burma are deeply unpopular and numerous appeals to Chinese companies and government to stop the dams have gone unanswered. CPI’s own assessment warned, “the majority of local races oppose construction of the dams” and called for consultation with and consent of affected peoples.

ျမန္မာျပည္တြင္း နွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ေရကာတာႀကီးမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ ျပီး လူအမ်ား မေက်နပ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းေတြကိုု ရပ္တန္႔ ပစ္ဖိုု႔အတြက္ တရုုတ္ကုုမၺဏီ နဲ႔ အစိုုးရဆီ ေတာင္းဆိုုထားမႈေတြဟာလဲ အခုုခ်ိန္ထိ အေၾကာင္း ျပန္ခ်က္ တစံုုတရာ မရရွိေသးဘဲျဖစ္ေနပါတယ္။ စီပီအိုုင္ ကုုမၺဏီ ကိုုယ္တိုုင္က ျပဳလုုပ္ခဲ့တဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္ကလဲ “ေဒသတြင္း မွီတင္းေနထိုုင္ေနၾကတဲ့ တိုုင္းရင္းသားအမ်ားစုုက ေရကာတာ ေဆာက္လုုပ္ျခင္း ကိုု ဆန္႔က်င္ၾကေၾကာင္း” ေဖာ္ျပပါရွိျပီး၊ ေဆာက္လုုပ္ေရးေၾကာင့္ ထိခိုုက္ နစ္နာမယ့္သူမ်ားရဲ႕ သေဘာထား နဲ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတြကိုု ရယူဖိုု႔ သတိေပးထားပါတယ္။

Although finished in late 2009, the assessment has never been made public.

ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ားအားလံုုးဟာ ၂၀၀၉ ခုုနွစ္မွာ ျပီးဆံုုးခဲ့ေပမယ့္ စစ္တမ္း ကိုုေတာ့ လူထုု နဲ႔ အမ်ားစုု သိေအာင္ ေၾကာညာ ထုုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းမရွိပါဘူး။

“Chinese companies are increasing their investments in Burma yet they are not following their own standards” said Sai Sai, coordinator of the Burma Rivers Network. “While CPI Corporation is hiding its assessment from the people of Burma, construction of the dams is speeding ahead.”

“တရုုတ္ကုုမၺဏီအမ်ားစုုဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈေတြ ပိုုမိုုတိုုးခ်ဲ႕ လုုပ္ေဆာင္လာ ခဲ့ၾကေပမယ့္ သူတိုု႔ကုုမၺဏီရဲ႕ ကိုုယ္ပိုုင္ စံေတြကိုု လိုုက္နာက်င့္သံုုးမႈ မရွိေနၾကေသးပါဘူး” လိုု႔ ျမန္မာျမစ္ေၾကာင္းမ်ား ကြန္ယက္ ညွိနိႈ္င္းေရး အရာရွိ ကိုစိုုင္းစိုုင္း က ေျပာပါတယ္။ စီပီအိုုင္ ေကာ္ပိုုေရးရွင္းက ျမန္မာျပည္သူေတြအေပၚ ေလ့လာခ်က္စစ္တမ္းကိုု ဖံုုးကြယ္ထားျပီး ေရ ကာတာ ေဆာက္လုုပ္ေရးေတြကိုုလဲ ျမန္နႈန္းျမွင့္ျပီး လုုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိေနပါတယ္။

The study also recommends a full social impact assessment be conducted along the length of the whole river but this has not happened.

ေလ့လာခ်က္စစ္တမ္းမွာ ေနာက္တခ်က္အေနနဲ႔ ျမစ္ေၾကာင္းတေလ်ာက္ လူမႈေရးဆိုုင္ရာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြအတြက္ ျပည့္ျပည့္ဝဝ ေလ့လာဖိုု႔ အၾကံျပဳထားေပမယ့္ လုုပ္ေဆာင္ ျခင္းမရွိေသးပါဘူး။

ဆက္သြယ္ရန္

စိုုင္းစိုုင္း

(+ ၆၆) ၈၈၄၁၅၄၃၈၆

အနန္

(+၆၆) ၈၄၈၈၅၄၁၅၄

ေလ့လာခ်က္စစ္တမ္း အျပည့္အစံုု ကိုုဘတ္ရႈရန္အတြက္

www.burmariversnetwork.org

မွတ္ခ်က္။

ျမန္မာျပည္က ဆရာမဂ်ဴး တိုု႔ ဆရာေအာင္သင္းတိုု႔ နဲ႔အတူတူ အရင္က အလုုပ္လုုပ္တဲ့ ဆရာေတြ လုုပ္ေနၾကတဲ့ ပေရာဂ်က္ေလးေတြပါ။ တီက ဘာသာျပန္ေပးတာ ကူေပးတာပါ။ အရင္ တီေရးခဲ့ဘူးတဲ့ ဧရာဝတီ ဆိုုတဲ့ ကဗ်ာ ျမန္မာလိုု အဂၤလိပ္လိုု ကိုုေတာင္ သတိရမိေသးေတာ့တယ္။ ေနာက္ဆိုု ကိုုယ္တိုု႔ ဧရာဝတီ ကိုု ေမခ ေမလိခ ကေန လာတယ္လိုု႔ ေျပာရင္ ေနာက္ ဂ်င္နေရးရွင္းက ကေလးေတြယံုုမွာ မဟုုတ္ဘူး။