လုုပ္မွာပဲ လုုပ္မွာပဲ....

from the forward email

မည္သည့္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္ဆုတ္မည္္မဟုတ္ေၾကာင္း အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းေျပာၾကား





မည္သည့္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္ဆုတ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းက မီဒီယာမ်ား၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ျပန္လည္ရွင္းလင္းေျဖၾကားခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ရွိ မီးရထား၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး႐ံုးတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲအခမ္းအနားတြင္ အထက္ပါအတိုင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

"အခု တစ္လေလာက္အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီေရာဂါနဲ႔ အမီလိုက္ေနသူမ်ားရဲ႕ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ကာတြန္းေတြ၊ အခုဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိပါသလား၊ ဘယ္အဆင့္ေရာက္ေနၿပီလဲလို႔ ေမးပါတယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဘယ္အဆင့္ထိ ေရာက္ေနၿပီလဲဆုိေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အႀကိဳအင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မယ့္ဧရိယာကုိ ရွင္းလင္းျခင္းလုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္းဧရိယာထဲမွာ ရွိတဲ့လူေတြကုိ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ လုပ္ေဆာင္စရာရွိတဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္းေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ မိုးတြင္းကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီေနရာကလည္း weather window အရ တစ္ႏွစ္မွာ ေျခာက္လေလာက္ပဲ လုပ္လို႔ရတဲ့အတြက္ မိုးတြင္းမွာေတာ့ လုပ္ငန္းရပ္ေနတယ္။ ေႏြရာသီ open season စတာနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းကုိ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ ရွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အၿပီးလုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕က ကန္႔ကြက္ေနလို႔ ေနာက္ဆုတ္မွာလားလို႔ ေမးခြန္းတစ္ခုေမးပါတယ္။ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ UN က ထပ္မံစစ္ေဆးဦးမွာလား၊ UN နဲ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံနဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားကုိ ဆက္ၿပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာ ကိစၥေတြကေတာ့ ေနာက္မွရွင္းျပမယ္"ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

"ဒီမွာ တက္ေရာက္ေသာသူမ်ား နည္းနည္းေလး ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Knowledge ေလးရေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ နည္းနည္းရွင္းျပပါမယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တစ္ခုလုပ္ဖို႔ဆိုသည္မွာ အနည္းဆံုးသံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာတဲ့အတြင္းမွာ ဒီျမစ္၀ွမ္းႀကီးတစ္ခုမွာ ဘယ္ေနရာေတြမွာ စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လိုလုပ္လုိ႔ရတယ္ဆိုတာ သူရဲ႕ Geology အေနအထား၊ သူရဲ႕ေရစီးေရလာ Hydrology အေနအထား အကုန္လံုး သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ေလ့လာၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့မွ ဘယ္ေနရာေတြမွာ လုပ္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ဆိုတာ proposal ေလးတစ္ခုရလာတယ္။ အဲဒီလို proposal ေလးရလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေနရာဟာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မလဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ့္ တစ္ေနရာကုိ ေရြးၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ထပ္ေလ့လာတာ၊ အေသးစိတ္ ထပ္ေလ့လာတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာပါတယ္။ အဲဒါၿပီးေတာ့မွ ဒီလုပ္မယ့္ေနရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ design အေသးစိတ္ဆြဲရပါတယ္။ ဒီဥစၥာေတြအားလံုးဟာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ မၾကာဘဲနဲ႔ စီမံကိန္းတစ္ခု မျဖစ္ေပၚလာဘူး။ စီမံကိန္းသစ္ကုိ လုပ္ေဆာင္တိုင္းမွာ Tactical အရ ဒါေတြေလ့လာရတဲ့အျပင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ဘာေတြရွိမလဲ ဒါကိုလည္း တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ေလ့လာရတယ္။ ဒီသက္ေရာက္မႈေတြ အားလံုးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက မေလ့လာဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ပုိက္ဆံေပးငွားၿပီး ေလ့လာပါတယ္။ ဥပမာ ျမစ္ဆံုကုိ ေျပာတာေပါ့။ ျမစ္ဆံုကုိ ေလ့လာတာ ဆိုရင္ BANCA က ေလ့လာတယ္။ BANCA ကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရလဲဆိုရင္ ၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ေပးရတယ္။ ဒီဟာေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလ့လာတယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာစုိးတဲ့အတြက္ Third Party ျဖစ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကုိေလ့လာခုိင္းပါတယ္။ Tactically အရ နည္းပညာအရ ေလ့လာမယ္ဆိုရင္လည္း ကမၻာမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ဒီဇိုင္းနဲ႔ Institute ေတြကုိ ငွားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ တစ္ေနရာ တစ္ေနရာမွာ အင္မတန္ ေသခ်ာတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခု ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းဟာ Environmental အရေရာ၊ Tactically အရေရာ ေသခ်ာေလ့လာၿပီးသား လုပ္တဲ့စီမံကိန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ဘူး ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဆန္းျဖစ္ေနတဲ့ ဟာေတြကုိ ရွင္းသြားေအာင္ေျပာတာ၊ ဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာကို"ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

"ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘီလူးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ထုတ္ေပးခဲ့အခါ ဒီေန႔အထိ going strong ျဖစ္ပါတယ္။ သူသည္ ၅၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ ဘီလူးေခ်ာင္းစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဘီလူးေခ်ာင္းႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလို႔ ဒီလိုမ်ဳိးေတြ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားဖူးသလား။ မၾကားဖူးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေပါင္းေလာင္းစီမံကိန္း မဂၢါ၀ပ္ ၂၈၀ ရွိပါတယ္။ ေပါင္းေလာင္းစီမံကိန္းႀကီးေၾကာင့္ ေပါင္းေလာင္းေခ်ာင္းႀကီး ေပါင္းေလာင္းျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ရဲရြာစီမံကိန္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိမွာ အႀကီးဆံုးစီမံကန္း ရဲရြာစီမံကိန္းပါပဲ။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလည္း ေပးေနပါတယ္။ ရဲရြာစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ခါမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကာလမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္သံုးဆေလာက္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေပးေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေလာက္ ေပးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၆ ေလာက္က ၅၀၀၊ ၆၀၀ ေလာက္ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အဲဒီရဲရြာစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒု႒၀တီ ျမစ္ႀကီး၊ ျမစ္ငယ္ျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ဒါဟာ အားလံုးအျမင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအယူအဆနဲ႔ ေျပာေနဆိုေနၾကတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ environmental အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိလား မရွိဘူးလား၊ ရွိပါတယ္။ ဒီ သဘာ၀ကို ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္းတစ္ခု ပိတ္လိုက္ရင္၊ အဲဒီျမစ္ေခ်ာင္း မွာ reserver ဆိုတာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ reserver ျဖစ္သြားလို႔ရွိရင္ reserver အနီးမွာ ေနထုိင္တဲ့ သားရဲတိရစၦာန္ေလးေတြ ငွက္ကေလးေတြ ေနရာမရွိဘူး၊ ဘာဘူး ညာဘူး။ သစ္ပင္ပန္းမန္ေတြ ပ်က္စီးတယ္စသည္ ျဖင့္ေပါ့ေလ။ လူေတြ စုိက္ဧက နည္းနည္းပါးပါးေတြ ပ်က္စီးတယ္၊ လူေတြေနရာ ေရႊ႕ေပးရတယ္ စသည္ျဖင့္ အခ်က္ ေလး၊ ငါး၊ ရွစ္ခ်က္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ရင္၊ environmental ပ်က္စီးသြားတဲ့ဥစၥာေၾကာင့္ ခံစားရမယ့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈနဲ႔ မိမိတို႔ႏုိင္ငံကရရွိမယ့္ အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမႈ ဘယ္ဟာက ပိုမ်ားသလဲ။ ပိုမ်ားတဲ့ အေပၚမွာမူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေရအားလွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ ရဲရြာစီမံကိန္းတစ္ခု လုပ္လုိက္တယ္။ ျမစ္အထက္မွာေရာ၊ ျမစ္ေအာက္မွာေရာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ပ်က္စီးသြားၿပီးေတာ့ လူေတြက ဒုကၡသုကၡ ေရာက္ေနၾကလို႔လဲ။ ဒီဧရာ၀တီျမစ္မွာလည္း ၎အတုိင္းပါပဲ။ ပ်က္စီးမႈနည္းနည္း ပါးပါးရွိပါတယ္။ ဒီဥစၥာလူေတြက ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးလို႔ ဒါေတြနဲ႕ ဒီအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈဟာ ေႏွးေႏွးသြားၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိိတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ သန္း ၆၀ရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူးအမ်ားႀကီးျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ လူေတြကဘာေတြ ေျပာလဲဆိုေတာ့ ျမစ္ႀကီးပိတ္လိုက္ရင္ ျမစ္ႀကီးကေျခာက္သြားၿပီ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးက ေသသြားၿပီ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ျမစ္ႀကီးကုိ ခ်စ္တဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျမစ္ႀကီး အေသမခံႏုိင္ပါဘူးဆိုတဲ့သူေတြေပါ့။ ဧရာ၀တီျမစ္မွာ စီးဆင္းတဲ့ေရရဲ႕ ၇% ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဖမ္းပါတယ္။ ႏွစ္တုိုင္း ႏွစ္တုိင္း မဖမ္းခင္တုန္းက ဧရာ၀တီ ျမစ္ရဲ႕ေရက ဘယ္သြားလဲ။ ပင္လယ္ထဲကုိသြားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဧရာ၀တီျမစ္ရဲ႕ ေရကုိ ၇% ဖမ္းတယ္။ ၉၃% ဆက္လက္စီးဆင္းေနတဲ့အတြက္ ျမစ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းက ဘာမွေျပာင္းလဲစရာမရွိဘူး။ ၇% ဖမ္းထားတဲ့ေရကုိ စက္ေမာင္းေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆိုတာက ဂက္စ္တာဘုိင္လို ဂက္စ္ထည့္ရတာ၊ ဒီဇယ္တာဘုိင္လို ဒီဇယ္ထည့္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ေရထည့္ေမာင္းရတာ။ အဲဒီေရနဲ႔ ေမာင္းလိုက္ရင္ အဲဒီေရက ျမစ္ထဲျပန္စီးသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ဘာတစ္ခုမွ ေရစီးေရလာ ေျပာင္းသြားစရာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရး၊ National Interest နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးရွိသလဲ။ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးယုတ္သလဲ အဲဒီေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္ႀကီးပ်က္စီးရင္ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ဖတ္တဲ့ကာတြန္းလို၊ ဒီမွာအမ်ားစု ပညာရွင္ေတြပါတယ္။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအုိးေစတီ ဘယ္နားမွာ ရွိသလဲ သိၾကသလား။ မသိႏုိင္ဘူး။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအိုးေစတီအစစ္က မင္းလွမွာ၊ မလြန္မင္းလွမွာ ရွိတယ္။ ေခြးသာေခ်ာင္းဆိုတဲ့ ေခြးသာေခ်ာင္းနဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုတဲ့ ေနရာမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအ႐ိုးအိုးေစတီကုိ ကြၽန္ေတာ္ တိုင္းဥကၠ႒ဘ၀က ေရႊ႕ေပးခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ ႏွစ္၊ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က၊ ကမ္းပါးၿပိဳမွာစုိးလို႔ ေရႊ႕ေပးလိုက္ရတယ္။ ျမစ္က ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၊ ၂၀၀ ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းလို႔ ပ်က္စီးတာ။

"ျမစ္ႀကီးကို ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျမစ္ႀကီးက ပ်က္စီးတာ ေရကစီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဒီျမစ္ကို ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္မယ့္လူ ဘယ္သူမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ေရက စီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဆိုပါေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္က အရင္က ကိုက္ ၁၀၀ က်ယ္တယ္ဆိုပါေတာ့၊ အခု ကိုက္ ၅၀၀ က်ယ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေရက စီးခ်င္တဲ့ ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနလို႔။ ဒါကို ႏုိင္ငံမွာ ဓနအင္အားေၾကာင့္ေရာ၊ စိတ္၀င္စားမႈေၾကာင့္ေရာ ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့ဘူး။ မထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ ကိုက္ ၁၀၀ စီးရမယ့္ ေရက ကုိက္ ၅၀၀ စီးေနတဲ့အခါ ေရအနက္ ေပ ၁၀၀ ရွိရမယ့္ေနရာမွာ ေပ ၅၀ ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ေရအနက္ ငါးေပ ရွိရမယ့္ေနရာမွာ ေရကတစ္ေပပဲရွိမွာေပါ့။ ဒါဟာ ဒီျမစ္ႀကီးတစ္ေလွ်ာက္လံုး ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သြားရမယ့္ issue က ဘယ္ကုိ သြားရမယ့္ issue လဲဆိုေတာ့ ဒီျမစ္ႀကီး ေသသြားမယ္မဟုတ္ဘူး။ ဒီျမစ္ႀကီးကုိ ဘယ္လို ၀ိုင္း၀န္းထိန္းသိမ္းမလဲဆိုတဲ့ issue ကုိ သြားရမွာ။ အဲဒီေတာ့ ဟုိမွာ ဒီတစ္ခါ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သတင္းစာထဲမွာ ဘာေတြေျပာလဲဆိုေတာ့ တ႐ုတ္ကအက်ဳိးရွိတဲ့ စီမံကိန္းလို႔ေျပာတယ္။ တ႐ုတ္အက်ဳိးရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္ အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြ လုပ္တိုင္းလုပ္တိုင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ လုပ္တာ။ ပိုက္ဆံရွိရင္ ကုိယ့္ဟာ ကုိယ္လုပ္မွာေပါ့။ ဒါ နံပါတ္တစ္။ ပုိက္ဆံရွိလို႔ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ လုပ္ၿပီးရင္ ဒီလွ်ပ္စစ္ကုိ ဘယ္သူကသံုးမွာလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္ မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။ လုပ္မယ့္လူလာရင္ ၀ယ္သံုးရမွာ။ ဒါ market ရဲ႕ သေဘာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ္တုိင္ မလုပ္ႏုိင္တဲ့အခါ ႏုိင္ငံျခားက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ေခၚၿပီးေတာ့ JVDI နဲ႔လုပ္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က free power ၁၀% အလကားရတယ္။ ဒီေကာင္က ၁၈၀၀၀ ထြက္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၁၈၀၀ အလကားရမယ္။ free ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ သူ႔ဆီက သူက လာေရာက္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ resource ကုိသံုးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၅% အရင္းထည့္ေပးရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အရင္း၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ free share ၁၅% ရတယ္။ ဒီလွ်ပ္စစ္က Both Country သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုး သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဟာကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳက္သေလာက္ ၀ယ္သံုးလို႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေရာင္းတိုင္း ေရာင္းတုိင္းမွာ ၈% Commercial Tax ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျမတ္တဲ့ဟာရဲ႕ ၃၀%။ ကြၽန္ေတာ္ အျမတ္ေ၀စုအျဖစ္ ခြဲေ၀ရရွိတယ္။ တစ္ခါ အျခား ျမတ္တဲ့အျမတ္ရဲ႕ ၃၀% ခြဲေ၀ ရရွိတယ္။ withholding tax ရတယ္။ သူ႔ကုိ perception period တစ္ခုေပးလိုက္ ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ၿပီးပါၿပီ၊ ကုန္ၿပီ၊ မင္းျပန္ေတာ့ ဒါႀကီးထားခဲ့ေတာ့။ ကိုယ့္ ႏုိင္ငံအပုိင္ျဖစ္တယ္။ ဒီထက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ဟာ ဘာရွိမလဲ။ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာ ကြန္တိန္နာနဲ႔တင္ေရာင္းလို႔ မရဘူး။ ႀကိဳးနဲ႔ သြယ္ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဒီ neighboring country မွတစ္ပါး လွ်ပ္စစ္ေရာင္းလို႔မရဘူး။ တ႐ုတ္ကိုေရာင္းလို႔ရမယ္၊ ထုိင္းကုိ ေရာင္းလို႔ရမယ္။ အိႏၵိယကို ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာင္းလို႔ရမယ္။ လွ်ပ္စစ္က ကြန္တိန္နာနဲ႔မွ ပုိ႔လို႔မရဘဲကိုး"ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္ မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။

"လွ်ပ္စစ္က ထုတ္ထားၿပီးရင္လည္း သိမ္းထားလို႔မရဘူး။ ထုတ္ထားၿပီးရင္သံုးမွ မသံုးႏုိင္ရင္ ေရာင္းမွ။ ဒီ Idea ေတြ ဒီဟာေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ့္ႏုိင္ငံ စက္မႈႏုိင္ငံ ျဖစ္ထြန္းဖို႔ကိစၥမွာ လွ်ပ္စစ္ အလြန္အေရးႀကီးတယ္။ လွ်ပ္စစ္ရဖို႔ က နည္းမ်ဳိးေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ခုနတုန္းကေျပာတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ တျခားတစ္မ်ဳိးတစ္မည္ ၾကံစည္မႈေတြ၊ ဒီစီမံကိန္းေတြ ပ်က္ျပားေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ environmental အေၾကာင္းျပၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနျခင္းသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအေပၚ ထိခိုက္စရာကလြဲလို႔ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါက ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရးကုိပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔က နားေယာင္ၿပီး လုပ္လိုက္ၾကမလား။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ ၆၀ ရဲ႕ အက်ဳိးကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလား။ ဒါေလး ၀ိုင္းစဥ္းစားဖို႔ပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ ဒီစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ BANCA နဲ႔ တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ၊ ဒီတ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ ဘာလုပ္ရသလဲဆိုေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ႀကီး တကယ္ျဖစ္ႏုိင္၊ မျဖစ္ႏုိင္ဆိုတဲ့ Tactically Investigation ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရတယ္။ သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ လုပ္ရပါတယ္။ BANCA သည္ ရွစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုိ သူက ဘာလုပ္ရလဲဆိုရင္ ဘာေတြေတြ႕ရွိပါတယ္။ ဘာေတြ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ႏုိင္တယ္ ဒီ့အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေတြလုပ္ပါ။ ဘာေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္ဆိုတာ BANCA က recommendation ေပးရတယ္။ သူ႔ recommendation ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိက္လုပ္ရတယ္။ ဒီဟာ International Practice ပဲ။ ဒီအတိုင္းပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ပါတယ္။ BANCA နဲ႔ပတ္သက္ရင္လည္း BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္သန္းခြဲနီးပါးေလာက္ လုပ္ခေပးၿပီး ငွားထားတာဆိုေတာ့ ကိုး႐ိုးကားယား မလုပ္ရဲဘူး။ ေနာက္ ဒုတိယအခ်က္ ခင္ဗ်ားတို႔ မီဒီယာေတြက ေျပာေနၾကတဲ့ အခ်က္ေပါ့။ အင္တာနက္မွာ တင္ထားတဲ့ report က စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေရးထားတာ ျမန္မာအစုိးရက မလုိက္နာဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ BANCA က ဒီ report ကုိ တင္လို႔ မရဘူး။ BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က စာခ်ဳပ္နဲ႔ ငွားထားတာ၊ မင္းတို႔ ဒါလုပ္၊ ၿပီးရင္ အဲဒီ report ငါ့ေပး။ ဒါက Trade Secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါခုနက စီးပြားေရးအေၾကာင္း နည္းနည္းပါးပါး ေျပာျပလိုက္တယ္။ ဒါက trade secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့လည္း ပါးစပ္ပိတ္ၿပီး မေနႏုိင္ဘူး ေျပာတာေပါ့ေလ။ ဒါ Trade Secret ျဖစ္တယ္။ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားတာ။

လာမယ့္အပတ္ စေနေန႔မွာ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းစီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚမွာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ဘယ္လုိရွိသလဲဆိုတဲ့ ဒါေတာ့ Technical Workshop ပါပဲ။ ဒါေတာ့ စီမံကိန္းတုိင္း စီမံကိန္းတိုင္း မွာေတာ့ဒီ workshop လုပ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာကလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ပညာရွင္ေတြလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာေတြေရာ၊ ပညာရွင္ေတြေရာ ဖိတ္ထားတယ္။ လာနားေထာင္ၾကည့္လိုက္။ လာနားေထာင္ၾကည့္ရင္ ဘာလဲဆိုတာ သိသြားလိမ့္မယ္။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ ေသခ်ာမသိဘဲနဲ႔ ဟုိေျပာဒီေျပာဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒါေလးကို သိေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၉ ရက္ေန႔က ေဆာင္းပါးေလးတစ္ပုဒ္ ေရးၿပီးေတာ့ သတင္းစာမွာ ထည့္ခိုင္းလိုက္တယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို ကြၽန္ေတာ္ပဲ တည္းျဖတ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲေရးၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲ ထည့္ခိုင္းလိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္ ေဆာင္းပါးၿပီးတဲ့ေနာက္ သိပ္ရက္မၾကာဘူး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါတယ္။ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမလုပ္ခင္မွာ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္က ဘာေရးလဲဆိုေတာ့ ဒီေဆာင္းပါးေရးတဲ့ေကာင္ ဘယ္ေလာက္တတ္လို႔လဲ၊ ဒီေကာင္က ဘာအဆင့္ရွိလဲဆိုေတာ့၊ ကြၽန္ေတာ္ မေျပာေတာ့ဘူး။ ညႊန္ခ်ဳပ္ မင္းေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္မေျပာနဲ႔။ ငါ့ထက္ပုိၿပီးေတာ့ သိႏိုင္တဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ အေတြ႕အၾကံဳရွိတဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ မင္းပဲေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မေကာင္းဘူးျဖစ္သြားမယ္။ အမွန္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ပဲ ေရးလုိက္တာ။ ဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြ၊ ကြၽန္ေတာ္ အသာေလးေျဖႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဥစၥာ ႏုိင္ငံအက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား National Interest ကိစၥ၊ ဒီဥစၥာကုိ ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္ရမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။


ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျမင္မ်ား

ဒီမိုကေရစီကိုေဖာ္ေဆာင္မယ့္ ဒီမိုကေရစီေျခလွမ္းကိုလွမ္းေနတဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဒီလိုစကားမ်ိဳးေျပာတဲ့အတြက္ အင္မတန္စိတ္ပ်က္မိတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အက်ဳိးခံစားခြင့္မွာ တ႐ုတ္က ၇၀% ယူတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ၂၀% ယူတယ္။ ၁၀% ကို ၾကားပြဲစားကယူတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအက်ိဳးအတြက္ရတာ တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၅၀၀ ရတာဆိုရင္ ၾကားပြဲစားက တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၂၅၀ ရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္က ႏွစ္ ၃၀ စီမံကိန္းဆိုရင္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၅၀၀ ကို ၾကားပြဲစားကရမယ္။ ဒီကိစၥကို ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မမွန္ကို ၀န္ၾကီး ေျဖရွင္းသင့္တယ္။ မဟုတ္ဘူးဆိုလည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့အေၾကာင္း ရွင္းသင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သမၼတႀကီးကိုပဲ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္တယ္။ အခု ႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ လမ္းစေတြ ေပၚေနျပီ။ ႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကလဲ အရွိန္ရေနျပီ။ တိုင္းျပည္ကလည္း ေရွ႔ကိုသြားေနျပီ။ ျပည္သူလူထုကလဲ စိတ္ခ်မ္းသာစျပဳေနျပီ။ အဲဒီ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဒီစကားမ်ိဳးဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္မွ နစ္နာေစတဲ့ စကားမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားမွန္မမွန္ကို သမၼတၾကီးအေနနဲ႔ စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီအက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံမွာ အႀကီးအက်ယ္ဆံုးရႈံးရမယ့္ နစ္နာမႈေတြ ၾကံဳေတြ႔ရမယ္။ ဒါဟာ ကြၽန္ေတာ္က စတုတၳမ႑ိဳင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေစတနာေရွ႕ထားျပီး သတိေပးတာပါ။ ဒီျမစ္ဆံုကိစၥက (၁) environment ရဲ႕ issue တစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘူး၊ (၂) ဒါဟာ political ႏိုင္ငံေရးျပသနာ political agenda တစ္ခုမဟုတ္ဘူး။ ဒီဟာဟာ အမ်ဳိးသားေရးျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ့အက်ဳိး၊ ျပည္သူလူထုအက်ဳိးအတြက္ ဒီျပႆနာကုိ တိုက္႐ိုက္ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းေစခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (CEO, Eleven Media Group)

"စီမံကိန္းကို တိုင္းသူျပည္သားေတြက ဆက္မလုပ္ဖို႔ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုေနတာကို ဆက္လုပ္တဲ့အတြက္ တိုင္းသူျပည္သားေတြ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာျဖစ္လာမယ္။ အရင္အစိုးရက လုပ္လက္စမို႔ ဒီအစိုးရက ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း ျပည္သူေတြတင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ျပည္သူကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရွိေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးျပီးမွ ဆက္လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ေနာက္ျပီး စတုထၴမ႑ိဳင္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္က အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ တင္ျပေနမႈကို အေလးထားသင့္တယ္။ အက်ိဳးအျပစ္ကိုေျပာတဲ့ အခါမွာလည္း ကိုယ့္အက်ဳိးဘယ္ေလာက္ ရမွာလဲဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာသင့္တယ္။ အင္တာနက္နဲ႔ အျခားလူမႈဆက္သြယ္ေရးနယ္ပယ္မွာ တင္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရင္လည္း ဆိုက်ဳိးက ပိုမ်ားေနတယ္။ အက်ိဳးပိုင္းမွာ တ႐ုတ္ကယူမယ့္ အက်ိဳးက ပိုမ်ားေနတယ္။ အဲတာေတြမဟုတ္ဘူးဆိုရင္လည္း မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းကို ရွင္းသင့္တယ္။ အခု သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔သစ္က ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေျခလွမ္းေတြ၊ ဆင္ရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေျခလွမ္းေတြ အဲဒါေတြ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ေတြ႔ရေတာ့ ျပည္သူလူထုက အစိုးရအဖြဲ႔သစ္အေပၚ ကိုင္းညႊတ္တာေတြ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားတာေတြ ရွိလာတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ျပည္သူလူထုက မလုပ္သင့္ဘူးလုိ႔ ေတာင္းဆိုလာတာေတြကို ဆက္လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ျပည္သူ့ဆႏၵေတြကို မ်က္ကြယ္ျပဳလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာေတြပဲ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။"
ဆရာေမာင္၀ံသ

ျပည္သူေတြကလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ရဲ႕သေဘာထားေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာတာေတြ ၾကားသိရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ျမစ္ဆုံကိစၥ ေရအရင္းအျမစ္ထိန္းသိမ္းေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔အဆိုအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ထားတာရွိပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုး၀င္း

ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ သံုးမကုန္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အခု နယ္ေတြ၊ ရြာေတြမွာ လွ်ပ္စစ္မီးေတာင္ မရွိေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ Power Consumption က အခု ေက်ာက္ေခတ္အတုိင္း ရွိမွာလား။ ႏုိင္ငံက ဘယ္ေတာ့မွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလား။ အခု တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ေနာက္ထပ္လာမယ့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ေတာ္သစ္စီမံကိန္း၊ တိုးတက္လာမယ့္ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အနည္းဆံုး မဂၢါ၀ပ္ ၁၀၀၀၀ အထက္လိုမယ္။ ေခတ္စနစ္ေတြက ေျပာင္းေနၿပီ၊ ေျပာင္းလဲသင့္ေနျပီ။ ေခတ္ေဟာင္းမွာ က်န္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေခတ္စနစ္ေဟာင္းရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ျခင္းခံရမွာပဲ။ ဒါသမုိင္းရဲ႕သေဘာလည္း ျဖစ္သလုိ၊ တရားဓမၼသေဘာလည္း ျဖစ္တယ္လုိ႔၀န္ႀကီးကုိ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာသိန္းျမင့္ (Managing Director, Eleven Media Group)

"ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ ေျပာဆိုေနၾကတာဟာ ထင္ရာျမင္ရာေျပာျပီး ထင္ရာျမင္ရာ ေလွ်ာက္ေျပာေနၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ျပည္တြင္းျပည္ပက ပညာရွင္ေတြအားလံုး ေလ့လာ သုေတသနျပဳလုပ္ထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ အေထာက္အထားေတြကိုဖတ္႐ႈေလ့လာျပီး ေရးေနၾကတာျဖစ္တယ္။ ျပည္သူေတြအားလံုးကလည္း ဒီစာရြက္စာတမ္းေတြ၊ အေထာက္အထားေတြကို သိရွိၾကတဲ့အတြက္ သေဘာမတူေၾကာင္း ေတာင္းဆိုေနၾကတာျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ရဟန္းရွင္လူေတြနဲ႔ အႏုပညာရွင္၊ စာေပနယ္သားေတြအားလံုးကလည္း ဒါေတြကို သိတဲ့အတြက္ ဆက္မလုပ္ဖို႔ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ျပည္သူလူထုက တရားသျဖင့္ လူယဥ္ေက်းနည္းနဲ႔ ေတာင္းဆိုေနတာကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျပီး လုပ္ခ်င္ရာဆက္လုပ္မယ္၊ ေရွ႕ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူလူထုက မျဖစ္၊ ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ ဧရာ၀တီကို ကာကြယ္ၾကမွာပဲ ျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္တဲ့ေနရာမွာ လူယဥ္ေက်းနည္းနဲ႔ မရရင္ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပျပီး ေတာင္းဆိုလာခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒီလိုဆႏၵျပမႈေတြအတြက္ စီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္တဲ့သူေတြသာ တာ၀န္ယူရလိမ့္မယ္။ မလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနတဲ့သူေတြမွာ တာ၀န္မရွိဘူး"
လူထုစိန္၀င္း

"ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အစိုးရက အက်ိဳးအျမတ္ရလဒ္ေတြကို တိတိက်က် ျပည္သူကို ခ်မျပသေရြ႕ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္းဆက္လုပ္မွာကို ကန္႔ကြက္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ခ်ျပပါ။ ခ်ျပလို႔ တကယ္အက်ိဳးရွိတယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားမယ္။ ေထာက္ခံမယ္ မေျပာေသးဘူးေနာ္။ စဥ္းစားမယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဘာေတြခ်ျပရမလဲဆိုတာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္၀က္ဘ္ဆိုက္မွာလည္း ေရးထားခဲ့ျပီးသားပါ။ အေၾကာင္းအရာသံုးခ်က္နဲ႔ အခ်က္ကိုးခ်က္ပါပါတယ္။ (၁)ေရကာတာမွ ထြက္တဲ့လွ်ပ္စစ္ကို တ႐ုတ္က ဘယ္ေလာက္ယူမလဲ၊ ေဒသခံကခ်င္က ဘယ္ေလာက္ရမလဲ၊ ျပည္ေထာင္စုၾကီးက ဘယ္ေလာက္ရမလဲ (၂) စီမံကိန္းအတြက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကို ဘယ္သူက အကုန္က်ခံမလဲ၊ တ႐ုတ္က ဘယ္ေလာက္၊ ကခ်င္က ဘယ္ေလာက္၊ ျပည္ေထာင္စုက ဘယ္ေလာက္ (၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈကို အခု ဘယ္လိုလုပ္ထားသလဲ။ ေနာက္လာမယ့္ အနာဂတ္အတြက္ ထိခိုက္မႈေတြကို ဘယ္လို ၾကိဳတင္စီမံထားသလဲ၊ ျဖစ္လာသမွ်ထိခိုက္မႈေတြအတြက္ ဘယ္သူက တာ၀န္လဲ။ အဲတာေတြကို အစိုးရက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ခ်ျပသင့္တယ္။ အဲတာေတြ သိရမွ ဆက္လုပ္သင့္၊ မလုပ္သင့္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားမယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ဒီကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္။ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို ကြၽန္ေတာ္ အားမရဘူး။ ေမးခြန္း ေမးေနတာေတြခ်ည္း မလုပ္ဘဲ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းလို ကိစၥေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးေစခ်င္တယ္"
ဦးေနမ်ိဳးေ၀ (ဥကၠ႒ ၊ မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ)

"ျပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က လုပ္ခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကန္ပက္လက္မဲဆႏၵနယ္က သူရဦးေအာင္ကိုက အဆိုတစ္ခု တင္သြင္းတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ တင္သြင္းရာမွာ ေတာျပဳန္းတာေတြ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ ထိခိုက္တာေတြကို ေျပာခဲ့တယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဧရာ၀တီကိစၥကိုလည္း ဆက္ေျပာခဲ့တယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈေတြအတြက္ ေတာ္ေတာ္ေျပာသြားတယ္။ ျမစ္ဆံုကိစၥကို ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးတာေတြ ပိုျပီးဆက္ျဖစ္လာႏိုင္စရာရွိတယ္

။ ျပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရက လုပ္ခဲ့လို႔ အခုဆက္လုပ္တယ္ဆိုတာေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေတာင္ သူတို႔ဆီမွာလုပ္မယ့္ စီမံကိန္းေတြကို ရပ္ထားတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္တဲ့အခါ တကယ့္အက်ိဳးအျမတ္က ဘာလဲ၊ ဆံုး႐ံႈးမႈက ဘာလဲဆိုတာေတြကို ေသခ်ာတြက္ခ်က္ေစခ်င္တယ္။ အက်ိဳးအျမတ္က တြက္ရလြယ္တယ္။ ဆံုး႐ံႈးမႈတြက္ဖို႔က သိပ္ခက္တယ္။ တ႐ုတ္က အက်ိဳးအျမတ္မ်ားမ်ားရမွာကို သိလ်က္နဲ႔ ေငြရရင္ ျပီးေရာဆိုတဲ့ ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ကိုယ့္အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ နာတယ္။ ျပန္ျပီးေတာ့ သံုးသပ္ေစခ်င္တယ္။ ဒီကိစၥကို လႊတ္ေတာ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုမယ္။ လႊတ္ေတာ္ကို ခ်ျပဖို႔လည္း လိုအပ္မယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ ပ်က္စီးတာကိုေတာင္ ေျပာေနရျပီဆိုရင္ ဧရာ၀တီကိစၥဟာ ပိုျပီးအေရးၾကီးလာခဲ့ျပီ။ ဧရာ၀တီေကာလို႔ မျဖစ္ဘူး။
ဦးၾကည္ျမင့္ (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ လသာျမိဳ႕နယ္မဲဆႏၵနယ္)

ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြ၊ ဆည္ေျမာင္းတာတမံေတြ ေဆာက္လုပ္မယ္ဆုိရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မထိခုိက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ စီမံကိန္း မစခင္ကတည္းက သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္သင့္တယ္။ ထိခုိက္မႈရွိရင္ မလုပ္ထုိက္ဘူး။ အိႏၵိယတုိ႔၊ တ႐ုတ္တုိ႔မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိခုိက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ပညာရွင္ေတြက ေ၀ဖန္တာကုိ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ ေနာင္အခ်ိန္ေတြမွာမွ အစုိးရေတြက ျပည္သူေတြကုိ ျပန္ေတာင္းပန္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သဘာ၀က ပ်က္ယြင္းၿပီးျဖစ္ေနေတာ့ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲလုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခုခုလုပ္ရင္ ဘယ္လုိအက်ဳိးဆက္ရွိမလဲ ေသခ်ာတြက္ဆသင့္တယ္။ လုပ္ထုိက္၊ မလုပ္ထုိက္တြက္ရမယ္။ ပ်က္စီးမႈ၊ နစ္နာဆံုး႐ႈံးမႈေတြမ်ားရင္ လံုး၀ ဆက္မလုပ္သင့္ဘူး။ အခု ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကလည္း ျမန္မာျပည္ရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚမွာ ျဖစ္တယ္။ ႀကိဳတင္ေလ့လာတုိင္းတာမႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီလုိ႔သိရတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြမွာ မလုပ္သင့္တဲ့အခ်က္မ်ားေနရင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္သင့္ဘူး။ တတ္သိပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေ၀ဖန္သံုးသပ္မႈေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြကုိ အစုိးရကအေလးထားဖုိ႔လုိတယ္။
ေဒါက္တာေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္

တစ္တုိင္းျပည္လုံးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ျမစ္ဆုံလိုကိစၥမ်ဳိးကို ျပည္သူေတြကသာ ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒီလို ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြျဖစ္မယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးစတဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မျငင္းခုံခ်င္ေတာ့ဘူး။ ျငင္းေနရမယ့္ အခ်ိန္လည္းမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာရမယ့္အခ်ိန္ပါ။ ျမစ္ဆုံကုိဆက္လုပ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ risk သိဖို႔လိုတယ္။ ဒါဟာ ဗမာျပည္ဒုကၡျဖစ္မယ့္ကိစၥ။ ေသေရးရွင္ေရး ကိစၥပါ။ လူတစ္ေယာက္က ဆုံးျဖတ္ရမွာမဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္မ်က္ႏွာကို မၾကည့္ဘဲ အက်ဳိးအျမတ္ကိုပဲ ၾကည့္လုိ႔မရဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွ မွားသြားၿပီဆိုရင္လည္း ျပန္ျပင္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အခုဆိုရင္ အစိုးရသစ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ အစြဲေဟာင္းေတြ ျပဳတ္ဖို႔ လိုတယ္။ ျပည္သူေတြကေတာ့ အသစ္ကုိ လိုခ်င္တယ္။ အေဟာင္းထဲက ေကာင္းတာပဲယူၿပီး မေကာင္းတာကို ယူမလာေစခ်င္ဘူး။
ဦးစိုးညြန္႔ (ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ငွက္ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအသင္း)

ဧရာ၀တီဟာ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အလွတရား၊ သဘာ၀အေမြပါ။ ေရေျမေတာေတာင္ သဘာ၀တရားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ျမစ္ဆုံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္တန္ဖုိးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ားစြာအထိ ေျမးျမစ္ေတြအထိ လက္ဆင့္ကမ္းေပးႏုိင္ရမွာ။ ျမစ္ဆုံကုိေရာ ဧရာ၀တီကုိေရာ သဘာ၀အတုိင္း ဆက္ရွိေနေစခ်င္ပါတယ္။
ဆရာမ ဂ်ဴး

ဧရာ၀တီနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဧရာ၀တီဆိုတာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာပဲ။ လူတိုင္းနဲ႔သက္ဆိုင္တယ္။ လူတိုင္းေျပာပုိင္ဆိုခြင့္ရွိတယ္။ လူထုရဲ႕အသံကုိ နားေထာင္သင့္တယ္။ အမ်ားပုိင္ပစၥည္းျဖစ္တဲ့အခါမွာ အမ်ားရဲ႕ဆႏၵလုိပါတယ္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေအးေမာင္

"ဒီပေရာဂ်က္ကို စျပီးလုပ္ကတည္းက ပြင့္လင္းထင္သာမႈ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဧရာ၀တီဆိုတာ ႏိုင္ငံသားတိုင္းပိုင္တဲ့ အရာပါ။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ပိုင္ပစၥည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ပစၥည္းလိုလုပ္လို႔မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားတိုင္းကိုခ်ျပျပီးမွ လုပ္ရမွာပါ။ ျပည္သူေတြသိေအာင္ခ်ျပရမယ္။ မီဒီယာေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာျပီးမီဒီယာေတြက တစ္ဆင့္ေျပာရမွာပါ။ အခုက ဘြားခနဲေပၚလာျပီမွ သိရေတာ့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။ အခုဆက္ျပီးလုပ္မယ္ဆိုေတာ့ ၀မ္းနည္း ဆို႔နင့္ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေတာင္ သူတို႔ရဲ႕ 3 Project Dam အတြက္ ေနာင္တရတာေတြ၊ ျပန္ျပီးသံုးသပ္တာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ေနာက္မက်ေသးပါဘူး။ ျပန္ျပီးျပဳျပင္လို႔ ရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမျဖစ္မေန ေဆာက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေလွ်ာ့ခ်လို႔ရပါေသးတယ္။ စြမ္းအင္တစ္ခုတည္းရဖို႔အတြက္ ဧရာ၀တီမွာ စီမံကိန္းလုပ္ဖို႔မလိုေသးပါဘူး။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔လို တျခားေရြးစရာနည္းေတြ ရွိပါေသးတယ္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ကို ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြဆီ မေရာင္းဘဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံတြင္း သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ေလာက္ သံုးလို႔ရတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္သိရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုကို KIA နဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရေသးခင္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က ေရာက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ႕ အယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တုန္းက ႏိုင္ငံေတာ္ဧည့္သည္အျဖစ္ လာေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရး တာ၀န္ခံအေနနဲ႔ ေရာက္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းကျမင္ရတဲ့ျမင္ကြင္းေတြနဲ႔ အခုေတြ႕ရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမင္ရတာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ဧရာ၀တီဆိုတာ သဘာ၀အတိုင္းပဲရွိပါေသးတယ္။ အခုေတာ့ ေရႊတူးတာေတြနဲ႔ ေရထုညစ္ညမ္းေနျပီး ေဆာက္လုပ္ေရးအၾကီးၾကီးေတြ လုပ္ေနတာကိုလည္းေတြ႕ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ဆက္လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။ ပြင့္လင္းမႈရွိရွိ ခ်ျပေစခ်င္ပါတယ္။ အခုလႊတ္ေတာ္ ေပၚလာျပီဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္က တစ္ဆင့္ ခ်ျပေစခ်င္ပါတယ္"
ဦးေအာင္လွထြန္း (႐ိုက္တာသတင္းဌာန)

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေျပာရရင္ ဧရာ၀တီဆိုတာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာ၊ သမိုင္းအေနနဲ႔ထင္ရွားတဲ့အရာတစ္ခု၊ ျမန္မာ ေတြတန္ဖိုးထားရတဲ့ရင္းျမစ္တစ္ခုလို႔ေျပာရမယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးရဲ႕ထိပ္မွာ တစ္နည္းေျပာရရင္ ဧရာ၀တီကိုစတင္ျဖစ္တည္ေစတဲ့ေနရာမွာပိတ္ၿပီးေရကာ တာ ကိုတည္ေဆာက္ေနၾကတယ္ေပါ့ေလ။ အဲဒီအခါမွာတတ္သိနားလည္တဲ့ ပညာရွင္ေတြကမေဆာက္သင့္ဘူးလို႔သူတို႔သိထားတဲ့အခ်က္အလက္ေတြ အရေထာက္ျပလာၾကတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာသတင္းစာထဲမွာလွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္း တစ္ဦးဆိုတဲ့ဘယ္သူမွန္းမသိတဲ့သူတစ္ေယာက္ကဒီေရကာတာကိုေဆာက္လို႔ရ ပါတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးလို႔ေရးလာတဲ့အခါမွာ ဒီေရကာတာစီမံကိန္း နဲ႔ပတ္သက္တဲ့အသံေတြကပိုၿပီးက်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ျဖစ္လာၾကတယ္။ သက္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္အသီးသီးကလည္း လက္မွတ္ထိုးၿပီးတင္လာၾက တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုယ္တိုင္လည္း ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ဒီစီမံကိန္း ကိုဆက္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ႔လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္ ပိုင္ခြင့္ရိွျခင္းမရိွျခင္းကေတာ့ တစ္ပိုင္းေပါ့။ သဘာ၀သယံဇာတဆိုတာက တကယ္တမ္းေျပာရရင္ျပည္သူလူထုကပိုင္တာေလ။ ဒါကိုစီမံခန္႔ခဲြႏိုင္ဖို႔ အတြက္ျပည္သူလူထုကေပးထားတဲ့ ေနရာတစ္ခုကိုအစိုးရလို႔ ေျပာလို႔ရ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ဒီကိစၥကဘယ္သူမွပိုင္တယ္လို႔ေျပာလို႔မရဘူး။ အမ်ားစုရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထားနဲ႔ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ထင္တယ္။ ဒါကိုမွအစိုးရတစ္ရပ္ အေနနဲ႔လုပ္ခ်င္တာကိုလုပ္ခြင့္ရိွတယ္ဆိုၿပီးလုပ္မယ္ဆိုရင္ေနာက္ဆက္တဲြ အက်ဳိးဆက္ေတြရိွလာႏိုင္သလိုသမိုင္းရဲ႕တရားခံေတြေတာ့ျဖစ္လာမွာပဲ ေလ။ ဒါေၾကာင့္ဆက္လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့တစ္ျပည္လံုးရဲ႕ သေဘာဆႏၵကိုခံယူ တာမ်ဳိးလုပ္သင့္တယ္လို႔ထင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္သီးျခားလြတ္လပ္ၿပီး တတ္သိနားလည္တဲ့ပညာရွင္ေတြရဲ႕အၾကံဥာဏ္ေတြကိုယူသင့္တယ္။ ဒီကိစၥ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးအားလံုးကေတာ့ စိုးရိမ္တႀကီးျဖစ္ေနၾကၿပီ။ အဓိကေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့တတ္သိနားလည္ေသာ ပညာရွင္ေတြဆီကအၾကံဥာဏ္ေတြရယူသင့္ပါတယ္။ကြၽန္ေတာ့္သေဘာအရ ဆိုရင္ေတာ့ဒီေရကာတာဆက္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို သေဘာမတူပါဘူး။
ဒါ႐ိုက္တာမင္းထင္ကိုကိုႀကီး